از سوختن و ساختن تا بهانه های فانتزی برای طلاق
بوشهر برای بعضی ها همان فردای شب عروسی اتفاق می افتد، بعضی ها هم سال ها بعد یك اشتباه یا یك اختلاف خانوادگی، عمر زندگیشان را تمام می كند. قدیم ترها «طلاق» آخرین چاره بود. شاید تا همین یك دهه پیش آنقدر قبح داشت كه سال ها تلخی های زندگی پر از اختلاف و ناسازگاری بروز داده نمیشد...
زن و شوهرهای قدیم، به عشق فرزند یا سرکوفت شنیدن از خانواده، درددل ها را «توی خودشان می ریختند» اما زندگیشان را حفظ می کردندـ تحمّل بود و البته رواداری و فرهنگ سازش. خانواده ها، بزرگترهای فامیل، سنت ها و فرهنگ عمومی عوامل موثر در آمار پایین طلاق بودند. طلاق فرهنگ طبقه خاصی بود و آنچنان نفوذی در میان طبقه متوسط یا فرودست جامعه نداشت، دست کم جریان شایان توجهی نبود. یا مرگ عامل جدایی بود و یا شرایطی که قابل تحمل نبود. بهانه های فانتزی امروزی جایی در روابط زناشویی نداشت.
در کنار این خوی سازش و مدارا، درد سوختن و رنج ساختن امّا سبک زندگی خیلی ها بودـ چه زوج هایی که سال ها زیر یک سقف ولی مثل دو جزیره دورافتاده از هم، زندگی کردند و فرهنگ غالب مانع از این میشد که طلاق چاره اختلافات آنها باشد.
ریختن قبح طلاق
«انگشت نمای مردم» شدن، آواره شدن بچه ها یا بزرگ شدنشان زیر دست نامادری وحشتی بود که زن و مرد را مجبور به تحمل این بخت نامراد می کرد. امروز امّا طلاق یک حق طبیعی و چاره ای برای تمام کردن رابطه هایی ست که امیدی به بهبود ندارند. چه زن اقدام نماید چه مرد، گذشته ها مدت هاست که گذشته، قبح طلاق ریخته و در بسیاری از موارد خانواده ها آخرین کسانی هستند که از این تصمیم باخبر می شوند. چه توافقی باشد چه با «آژان کشی»، سونامی طلاق سال هاست جامعه را فرا گرفته و بایگانی دادگاه های خانواده را مملو از پرونده هایی کرده که هر کدام داستان یک زندگی را روایت می کنند.
بنا بر آمار سازمان ثبت احوال در سال ۹۸ به ازای هر هزار ازدواج، ۳۱۸ طلاق هم ثبت شده و رشد چهار برابری آمار طلاق نسبت به بیست سال قبل، حکایت از جریانی دارد که دیگر محدود به اختلافات نظری میان زوجین نیست و با تمام شخصی بودن تصمیم به طلاق یا ادامه زندگی، حکایت از بحران عمیق اجتماعی دارد.
طلاق اغلب تصمیمی یک شبه نیست و فرآیند ای است که گاه با نخستین اختلاف نظر یا اشتباه طرفین شکل می گیرد. برای خیلی از زوجین این فرآیند حتی پیش از رفتن زیر یک سقف و از همان دوران نامزدی پیش می آید. مواردی که گاهی دلایلی چنان بچگانه دارند که باورشان خیلی مشکل است. این نشان از عدم تکامل روانی و اخلاقی دو طرف و همین طور نبود آموزش های لازم دارد.
یک حرف نابجا، یک رفتار نسنجیده یا یک «توی ذوق خوردن» ساده در همان یکی دو ماه اول نامزدی و یا عقد و ازدواج نسخه ی بسیاری از ازدواج ها را پیچیده است. همین رفتارها که شاید ناشی از عدم شناخت روحیات جنس مخالف باشد اهمیت و لزوم مشاوره و آمادگی های قبل از ازدواج را بیش از پیش برای ما روشن می کند.
از «بلوغ عاطفی» تا «بلوغ اشد»
یک روانشناس و مشاور خانواده معتقد می باشد یک سری از بلوغ ها یا همان مواردی که آمادگی های قبل از ازدواج نامیده می شوند در شناخت طرفین از هم و فهم آمادگی طرف مقابل برای ازدواج لازم است. وی بلوغ عاطفی، بلوغ اجتماعی، بلوغ اقتصادی، بلوغ فرهنگی، بلوغ روانی، بلوغ جنسی و در نهایت «بلوغ اشد» که مجموعه ای از آمادگی ها و بلوغ های لازم قبل از ازدواج است را برای یک پیوند سالم، ضروری می داند.
ساناز صالحی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا از روند رو به رشد فرهنگ مشاوره قبل از ازدواج در کشور می گوید و تاکید می کند: «آگاهی و آمادگی قبل از ازدواج و توان عملی کردن این آگاهی ها در تشکیل زندگی مشترک اهمیت به سزایی دارد.»
مهارت حل تعارضات
این مشاور خانواده ضمن تایید این نکته که خیلی از زوجین مهارت حل تعارضات و مشکلات بین خودرا ندارند، افزود: «در بررسی ریشه ی این مشکل به عوامل بسیاری همچون روش فرزندپروری خانواده زن و مرد، خلق و خوی فرد، نبود مهارت های زندگی همچون اعتماد به نفس و نداشتن عزت نفس کافی برمی خوریم که هر کدام از این موارد می تواند منشا بروز اختلاف باشد.»
این کارشناس می گوید: «طرز فکر مردم نسبت به مسئله طلاق تغییر کرده و فرهنگ "سوختن و ساختن" از بین رفته است.» وی معتقد می باشد که رسانه ها، سینما و فرهنگ عمومی بعنوان عوامل صورت ندی تفکر جامعه تاثیر مهمی در قبح زدایی از طلاق داشته اند و دیدگاه خانواده ها هم نسبت به جدایی فرزندانشان بهتر از گذشته شده است و امروزه در اغلب موارد حامی و پذیرای فرزندان مطلقه خود هستند. همچنین فرزندان هم بدون ترس از دخالت های خانواده بطور مستقل تصمیم به متارکه گرفته و حتی موضوع ازدواج مجدد نیز از طرف خانواده ها و جامعه پذیرفتنی تر از گذشته شده است.
طلاق، چاره یا عامل مشکل ساز؟
صالحی طلاق را چاره بعضی از زندگی ها دانسته و می گوید: «در بسیاری موارد، طلاق خصوصاً برای زنان خود سرآغاز مشکلات بسیاری است. مشاوره های قبل از طلاق، مثل ازدواج، ضروری است؛ برای اینکه فردی که قصد جدایی دارد، خصوصاً زنان، بایست به یک سری آمادگی ها همانند استقلال مالی و مهیا بودن سرپناهی جهت زندگی دست یابند. همین طور رسیدن به مهارت هایی همچون خودسازی و رفع مسائل عاطفی برای کسب آمادگی قبل از طلاق لازم است.»
وی در تشریح عوامل امروزین طلاق به مسئله فرزندسالاری اشاره می کند و عنوان می کند: «خانواده ها به سمت تک فرزندی رفته اند و همین مسئله سبب پرورش فرزندانی خودشیفته و بزرگ منش شده که در آینده همین خودشیفته ها مقرر است مثل دو پادشاه مغرور با هم زیر یک سقف زندگی کنند. همین خاصیت شخصیتی موجب می شود که در مشکلات احتمالی کمتر گذشت داشته باشند، البته همزمان با این تحول، آگاهی ها، آموزش ها، مشاوره ها و مهارت ها نیز در حال افزایش می باشد و در صورت کسب مهارت خودشناسی امکان به حداقل رسیدن مشکلات و توانایی حل آنها وجود دارد.»
فرزندسالاری، تک فرزندی و بحران طلاق
این کارشناس وجود فرزند را برای زوجینی که مشکلات اساسی ندارند راهی برای گرم شدن رابطه دوطرف می داند و عنوان می کند: «البته فرزندآوری چاره مشکلات اساسی نیست، امّا در صورتیکه زوجین با مسایل و درگیری های اساسی بین خود مواجهند فرزندآوری به هیچ وجه چاره نیست. فرزند چنین زوج هایی در صورت طلاق به نسبت زمانی که با این مشکلات به زندگی مشترک ادامه دهند، اساسا لطمه کمتری خواهند دید.»
ساناز صالحی معتقد می باشد در یک رابطه لطمه زا و سرشار از تنش والدین، اتفاقاً به خاطر وجود فرزند باید جدا شد تا کودک ما گرفتار لطمه های روانی نشود، برای اینکه گاهی اوقات برخی والدین دلیل عدم متارکه و تحمل زندگی متشنج خودرا وجود فرزند می دانند و بار و منت چنین حرف هایی به شکل لطمه های روانی به فرزندان منتقل می شود.
این مشاور خانواده راهکار نهایی کاهش آمار طلاق و پایداری زندگی ها را آموزش و آگاهی دانسته و می گوید: «آگاهی یعنی توانایی چگونگی حل تعارضات. خیلی از ما شناختی از خود و رفتارهایمان نداریم اما می خواهیم طرف مقابل را تغییر دهیم. راه درست این است که ابتدا نیازها و خاصیت های خودرا بشناسیم و بعد خصوصیات جنس مخالف را، در مرحله بعد به شناخت شخصیت خودم برسم و سپس شخص خاصی که در مقابل دارم. با طی چنین روندی است که می توانیم خودرا به طرف مقابل بشناسانیم.»
وی خودشناسی، شناخت جنس مخالف، آموزش مهارت های همسرداری، آموزش ها و مشاوره پیش از ازدواج را خلاصه آمادگی های لازم برای شروع یک زندگی سالم و پیش گیری از طلاق می داند.
چه باید کرد؟!
به گزارش جوان بین به نقل از ایسنا، مشکلات معیشتی و عصبیت ها و کم طاقتی های ناشی از فقر فزاینده خود عامل بزرگی در افزایش آمار طلاق است؛ این روزها هم کرونا و تبعات اقتصادی آن، فضای مجازی و رنگ و لعاب زندگی دروغین برخی سلبریتی های مجازی و نمایش گسترده شکل زندگی های لاکچری که منبع آن معین نیست همچون عوامل بردن ذهنیت زنان و مردان به سمت مقایسه وضع زندگی خود و چنین زندگی هایی است.
در کنار موارد بالا ضعف و عقب ماندگی رسانه های عمومی در تبلیغ و آموزش مهارت های زندگی زناشویی و نبود آموزش سبک صحیح و مهارت های زندگی در مراکز آموزشی دست به دست هم داده تا شاهد بحران طلاق و همزمان بالا رفتن سن ازدواج و در طولانی مدت بحران جمعیتی باشیم. نهادهای موثر در این عرصه همچون بهزیستی، دانشگاه ها، معاونت خانواده ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی یا استانداری ها بایست پیش قدم شده و با طراحی سازوکارهای عملی تلاش کنند روند چنین بحران های اجتماعی را کندتر کنند.
گزارش از: «حیدر کاشف»، خبرنگار ایسنا بوشهر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب