كیمیای جمعیت،
5 درصدی كه كار 50 درصدی می كنند
جوان بین: مرکزی پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی در هشتم خردادماه سال 1370 به همت زنده یاد دکتر سعید کاظمی آشتیانی و تعدادی از پژوهشگران در جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران بعنوان مرکز جراحی محدود با هدف ارائه خدمات درمانی به زوج های نابارور و پژوهش و آموزش در زمینه علوم باروری و ناباروری تأسیس شد.
حاصل تلاش پژوهشگران پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی طی ۳۰ سال فعالیت، تأسیس پژوهشکده زیست شناسی و فناوری سلول های بنیادی، پژوهشکده زیست فناوری، پژوهشکده پزشکی تولید مثل، همین طور تأسیس مرکز خدمات تخصصی شامل مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری، مرکز سلول درمانی، مرکز دیابت، چاقی و متابولیسم است و شاید یکی از موفق ترین کارهای این مجموعه درمان ناباروری بوده است که با ارتقای کیفیت، در نقاط مختلف کشور فعال گردیده است.
یکی از این مجموعه ها مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی است که کار خودرا بعنوان نخستین مرکز درمان ناباروری در استان از سال ۱۳۹۳ شروع کرد.
این مرکز بوسیله پیشرفته ترین روش ها همچون ICSI و IVF به درمان ناباروری می پردازد و هم اکنون دارای بخش هایی همچون مشاوره ناباروری، تخصصی مردان، تخصصی زنان و نازایی، مشاوره ژنتیک، اهدا، جنین شناسی، مشاوره و روانشناسی، آندرولوژی، سونوگرافی، اتاق عمل IVF و لاپاراسکوپی است.
هشتم خردادماه؛ سالروز تاسیس پژوهشکده رویان بهانه خوبی است تا مروری بر فعالیت، دستاوردها، دغدغه ها و مشکلات این مرکز بپردازیم به ویژه این که اینروزها چالش کاهش جمعیت، به یک دغدغه جدی در ایران بدل شده است، این دغدغه بسیار جدی است و به قول معاون بهداشتی دانشکده علوم پزشکی ساوه، پنجره جمعیتی ایران ظرف ۲۵ تا ۳۰ سال آینده بسته می شود، پس باید فکری برای حل این دغدغه کرد و سیاستگذاران عقیده دارند که پشتیبانی از مراکز درمان ناباروری یک راه حل در این حوزه می باشد.
جای مرکز درمان ناباروری در استان مرکزی خالی بود
سرپرست جهاد دانشگاهی استان مرکزی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اقدامات موثر و شاخص جهاد دانشگاهی استان مرکزی در حوزه پزشکی، اظهار نمود: یکی از با اهمیت ترین اقدامات انجام شده در استان راه اندازی مرکز درمان ناباروری بود که کمبود آن در استان حس می شد.
علی اصغر غفاری زاده با اعلان اینکه آنزمان جهت راه اندازی این مرکز حتی پتانسیل اولیه هم در استان مرکزی وجود نداشت چونکه نیروی تخصصی لازم برای شروع کار را در استان نداشتیم، اما باوجود تمام این کمبودها کار در غرب کشور توسعه دادیم، اضافه کرد: استان مرکزی باتوجه به شرایط خاص خود و مسائل جمعیتی و زیست محیطی، صنعتی بودن و تغییرات فرهنگی رخ داده و افزایش سن حاملگی و ازدواج، به واقع در زمینه برخورداری از یک مرکز تخصصی درمان ناباروری گرفتار خلاء بزرگ بود و این عوامل موجب شد که راه اندازی این مرکز جدی گرفته شود.
وی اشاره کرد: بر طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی میزان ناباروری زوجین در دنیا بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است، اما این رقم در ایران به بالای ۲۰ درصد می رسد و با اهمیت ترین عوامل این آمار به مسائلی چون سبک زندگی، افزایش سن ازدواج، مشکلات اقتصادی و... بر می گردد و برای مثال خانواده ها مکررا فرزندآوری را به سبب مخارج بالای زندگی به تعویق می اندازند و مشکلات ناباروری هم که بخش دیگری از ماجراست.
وی، اظهار داشت: اصلی ترین مشکل پیش روی این مرکز در زمان تاسیس، کمبود نیروی انسانی در زمینه آزمایشگاه، جنین شناسی، زنان و نازایی و مردان و اورولوژی بود که با پیگیری های مستمر اهتمام شد در حوزه اورولوژی مردان و آزمایشگاه به نیروی های بومی استان اتکا شود و در صدد آموزش نیروها برآمدیم، از طرفی فوق تخصص زنان در استان نداشتیم که از خارج از استان دعوت شد و به آرامی فعالیت مرکز پا گرفت.
فرزند دار شدن ۶۰۰ زوج طی ۷ سال/۱۵ تا ۲۰ هزار جنین فریز شده اند
رئیس جهاد دانشگاهی استان مرکزی با اعلان اینکه کار درمان ناباروری، امری باصطلاح، صفر و یک است، به این معنا که که فرد یا حامله می شود یا نمی گردد، اضافه کرد: کسب اعتماد و اطمینان جامعه در این کار تخصصی بسیار اهمیت داشت و در کنار هزینه های بالای درمان باید کیفیت کار به خوبی حاصل می شد که خوشبختانه با کوشش های متخصصین مرکز این اطمینان به وجود آمد و تا حالا بیش از ۶۰۰ زوج بوسیله روش های کمک حاملگی که در مجموعه ارائه می شود صاحب فرزند شده اند که یک تا سه قلو هستند.
وی اظهار نمود: هم اکنون حدود ۱۵ تا ۲۰ هزار جنین فریز شده در مرکز وجود دارد، از هر فرد بعد از مراجعه به مرکز در هر سیکلی ۱۰ تخمک گرفته می شود که از این تعداد ۸ جنین تشکیل می شود و تلاش بر این است که در هر مرحله یک تا سه جنین به فرد منتقل شود و باقی فریز می شوند تا اگر حاملگی اتفاق نیفتاد از جنین های فریز شده استفاده گردد و سیکل درمان از ابتدا تکرار نشود.
غفاری زاده با تاکید بر این که پروسه درمان نسبتا پیچیده و حاصل کار تیمی است، اضافه کرد: مجموعه جهاد دانشگاهی در بخش مرکز درمان ناباروری خوشخبتانه تا حالا به شکل تیمی پیش رفته اند و نتایج مثبت حاصله نیز ناشی از انسجام و کار تیمی است. خدمات این مرکز همتراز مراکز درمان ناباروری معتبر کشور در پایتخت و شهرهای بزرگ کشور است و خوشبختانه افراد برای درمان نیازی به خروج از استان ندارند.
همه امکانات در مرکز مهیاست/تمرکز بر اهدای جنین است
وی بیان کرد: سعی شده است که بخش های مختلف مورد نیاز برای تسریع در روند درمان در مراکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان تجمیع شود، بعنوان مثال آزمایشگاه تشخیص طبی پیشرفته و تجهیزات به روز در این مرکز فعال است و نیازی به خروج از مرکز برای انجام انواع آزمایشات نیست، همین طور آزمایشگاه ژنتیک نیز بتازگی فعال گردیده است که برای مرکز بسیار اهمیت داشته و در امر پیش گیری از بروز بیماریها نیز نقش تعیین کننده دارد و حدودا با هزینه ای معادل نصف هزینه دریافتی بخش خصوصی فعال است.
رئیس جهاد دانشگاهی استان مرکزی افزود: در کنار درمان ناباروری چند کلینیک نیز در مرکز راه اندازی شده که همچون آنها کلینیک غدد است چونکه برخی به سبب مشکلات غددی نمی توانند صاحب فرزند شود، کلینیک تغذیه نیز فعال است تا در فرآیند درمان برنامه تغذیه ای درست به افراد داده شود، همین طور کلینیک اهدا به راه افتاده است. البته برای اهدای جنین قانون وجود دارد و هم اکنون در مجموعه تمرکز اصلی بر روی اهدای جنین است، در موارد خاصی اهدای تخمک انجام می گیرد، اما تا حالا اهدای اسپرم انجام نشده است چونکه قانون مشخصی در این راستا وجود ندارد.
وی با اعلان اینکه سازوکار اهدا بسیار پیچیده است بنا بر این یک کلینیک برای آن به راه افتاده است چونکه باید مباحث روانی، حقوقی و فقهی در این خصوص پیگیری شود و اطلاعات جنین نیز بصورت کاملا محرمانه حفظ می شود، به فعالیت کلینیک مشاوره اشاره نمود و اظهار داشت: تلاش جهاد دانشگاهی ارتقای خدمات و به نتیجه رساندن امور با حداقل هزینه است، هم اکنون بخش های اصلی مرکز که دارای اهمیت هستند فعالند، البته بخش هایی مانند داروخانه که مسلما وجود آن برای کنترل در روی درمان و زنجیره داروهاست برای مجموعه لازم است، اما تمرکز بر روی بخش های اولویت دار مانند آزمایشگاه تشخیص قرار گرفت و در آینده ای نزدیک امکاناتی چون داروخانه نیز در نظر گرفته می شود.
تحریم ها و مشکل دارو و مواد مصرفی/مرکز درمان ناباروری، فلوشیپ می خواهد
رئیس جهاد دانشگاهی استان با تاکید بر این که شاید ورود به عرصه هایی چون درمان ناباروری در استان، باتوجه به مشکلات موجود نوعی شجاعت و جسارت لازم داشته باشد، اظهار نمود: جهاد دانشگاهی این شجاعت را به خرج داد و کار انجام شد، اما، مشکلات بزرگ همچنان وجود دارند، برای مثال نبود فلوشیپ ناباروری به تعداد کافی در استان یک مشکل بزرگ قلمداد می شود، در استان تنها دو فلوشیپ وجود دارد که یکی از آنها در بخش خصوصی مشغولست و دیگری عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی است. یکی از فلوشیپ های فعال در مرکز نیز به سبب بومی نبودن از مجموعه جدا شد بنا بر این لازم است که تعداد این متخصصین افزایش یابد. در این راستا، جهاد دانشگاهی تلاش دارد که تعدادی از متخصصین را به سمت گذراندن دوره فلوشیپ سوق دهد چونکه اگر این مسئله در استان حل شود عملا در بحث متخصصین مشکلی نخواهیم داشت.
وی با اشاره به برخی مشکلات در زمینه تامین داروهای درمان ناباروری، اظهار داشت: کیفیت دارو در امر درمان مهمست و در حقیقت تضمین کننده روند کار محسوب می شود، در مقطعی از داروهای باکیفیت آلمانی استفاده می شد، اما تحریم ها موجب شد که از داروهایی با برندهای دیگر استفاده گردد که به لحاظ ساختاری و فرمولاسیون و نحوه نگهداری متفاوت بودند و همین مورد تاثیر منفی در روند درمان و نتایج چنین مراکزی گذاشت، از طرفی بیش از ۹۰ درصد محیط کشت، مواد مصرفی و... از خارج کشور تهیه می شود و تحریم ها در زمینه تامین این مواد مصرفی موثر بود، هرچند که تعدادی از شرکت های دانش بنیان به سمت تولید حرکت کردند که اتفاق خوبی شمرده می شود.
نگران حذف ارز دولتی از مواد مصرفی هستیم
غفاری زاده به حذف ارز دولتی از تهیه محیط های کشت و مواد مصرفی برای درمان ناباروری اشاره نمود و اضافه کرد: این حذف ارز تاثیر بسیار بالایی در روند درمان خواهد داشت بطوریکه هزینه درمان به شدت افزایش می یابد و جای نگرانی دارد چونکه قسمتی از علل ناباروری یا تاخیر در فرزندآوری مربوط به مسائل مالی و اقتصادیست و شاید موجب شود که افراد با افزایش هزینه ها روند درمان را ادامه ندهند و با توجه به این که یکی از مباحث جدی کشور بحث جمعیت است، چنین تصمیمی مشکلات را دوچندان می کند.
وی با اعلان اینکه وجود یک فرزند می تواند بنیان خانواده را مستحکم کند و زوجین برای حفظ این بنیان هزینه های بسیاری را متقبل می شوند تا فرزند داشته باشند، اضافه کرد: مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی یک مرکزی نیمه دولتی است و تفاوت چندان با مراکز دولتی ندارد، اما خدمات این مرکز در سطح مراکز خصوصی ارائه می شود. در طول یک سال اخیر باتوجه به مشکلات اقتصادی و انتشار ویروس کرونا، خانواده ها فشار بسیاری را متحمل شده اند، اما این عوامل موجب نشده است که کاهش مراجعه کننده رقم بخورد چونکه برای حفظ بنیان خانواده، زوجین تلاش دارند، صاحب فرزند شوند و شاید در این راه از خیلی از خواسته ها و تقاضاهای خود چشم پوشی کنند.
مراکز درمان ناباروری حمایت دولت را می خواهند
رئیس جهاد دانشگاهی هزینه یک دوره درمان را حدود ۸ تا ۱۰ میلیون تومان دانست و اضافه کرد: ممکنست که تعدادی از افراد در دوره اول حامله نشود و نیاز به طی دوره های دیگری از درمان داشته باشند، که مسلما در این صورت هزینه درمان آنها افزایش می یابد.
وی اشاره کرد: مسئله جمعیت، امروز یکی از اشکالات اصلی کشور است و کاهش نرخ جمعیت، حاملگی و باروری، آینده را به چالش می کشد. هر چند که با نگاهی به صندلی های خالی دانشگاه نیز می توان متوجه کاهش شدید جمعیت جوان کشور شد و این کاهش به نسل های بعدی منتقل می شود و امورات کشور را با مشکل روبرو می کند، بنا بر این باید برای افزایش جمعیت و نرخ باروری حمایت ویژه از اقداماتی که برای حل این مشکل صورت می گیرد، داشت.
غفاری زاده با اشاره به این که در گذشته درمان ناباروری تحت پوشش بیمه های تکمیلی نبود، اما با پیگیری های صورت گرفته هم اکنون تعدادی از بیمه های تکمیلی این هزینه ها را پوشش می دهند، اظهار داشت: مسلما این حمایت ها کافی نیست، مسئله ناباروری شامل دو بخش درمان و پیشگیری می شود، اگر بخواهیم با معضل کاهش جمعیت مقابله نماییم باید پیشگیری را مدنظر قرار دهیم و باید عوامل ایجاد کننده ناباروری شناخته و رفع گردد، از طرفی لازم است که دولت از مراکز درمان ناباروری نیز حمایت داشته باشد، ۵ درصد مراکز درمان ناباروری در کشور متعلق به جهاد دانشگاهی است، اما شاید ۵۰ درصد فرآیند درمان ناباروری در کشور توسط این مراکز انجام می گیرد بنا بر این باید از این پتانسیل کاربردی حمایت ویژه صورت گیرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب