آیا فروش فیلمهای دفاع مقدس به دوران درخشان خود بازمی گردد؟
به گزارش جوان بین، فیلمهای دفاع مقدس روزگاری جزو پرفروش های سینما بودند، چه اتفاقی افتاده که این سبک اصیل و مهم سینمای کشور از فروش کمتری برخوردار شده است؟
فیلمهای دفاع مقدس بدون شک یکی از گونه های مهم، اصیل و شاید انحصاری ترین ژانرهای سینمای ایران به شمار می آیند؛ چنان که فیلمهای رزمی شرق آسیا هم انحصاری ترین ژانر سینمای آن منطقه محسوب می شوند. آثاری که هم در حافظه ی تاریخی مردم ایران ماندگار شده اند و هم بخش بسیار مهمی از تاریخ سینمای ایران را شکل داده اند.
جدای از این، سینمای دفاع مقدس در فروش و جذب مخاطب هم درخشان ظاهر شده است؛ بطوریکه فیلم «عقاب ها» به عنوان رکورددار مخاطب در سینمای ایران شناخته می شود و «کانی مانگا» در لیست پنج فیلم اول قرار دارد. فیلمهای دیگری مانند «اخراجی ها ۲» و «گذرگاه» هم جزو آثار پرمخاطب سینمای دفاع مقدس ایران هستند.
اما در سالهای اخیر، فیلمهای کمدی صدرنشین گیشه ی سینما شده اند و کمتر هفته ای پیدا می شود که فیلمی غیرکمدی در بالای جدول فروش قرار گیرد. در این بین، فیلمهای دفاع مقدس یا همان جنگی هم مانند دیگر گونه های سینمایی کشور از افت فروش و مخاطب صدمه دیده اند.
نگاهی به میزان فروش و مخاطبان سینمای دفاع مقدس از سال ۱۴۰۱ به بعد ـ که بار دیگر تولید این آثار جان گرفته ـ می تواند در تحلیل بهتر و دقیق تر این مسئله کمک کننده باشد تا بررسی شود چرا فیلمهای تازه ی دفاع مقدسی از فروش طلایی روزهای گذشته برخوردار نیستند؛ آیا فقط توجه ویژه ی سینماداران به ژانر کمدی عامل اصلی است یا دلیلهای دیگری هم وجود دارد؟
عدد فروش ۷۵ میلیاردی و مخاطب نزدیک به ۲ میلیون نفر، به روشنی از افت فروش فیلمها حکایت دارد؛ موضوعی که البته برای دیگر گونه های سینمایی غیر از کمدی هم صادق است. هرچند اخیراً برخی تهیه کنندگان و منتقدان از احتمال بالای خرید بلیت ها و سانس های فیلمها بصورت یک جا توسط صاحبان فیلم برای بالا نگه داشتن آمار فروش اطلاع داده اند ـ که باید بصورت جداگانه بررسی شود ـ اما در هر حال، آمار پایین فروش فیلمها و مخاطبان ژانری که تنها فیلم «عقاب ها» به تنهایی ۸ میلیون و ۶۰۰ هزار مخاطب داشته، اتفاق خوبی برای این گونه ی انحصاری و اصیل سینمای کشور نیست. اما آیا سینمای دفاع مقدس می تواند به روزهای اوج خود بازگردد؟
نگاهی به یک اتفاق مهم در نیمه ی اول سالجاری نشان داده است که همه چیز ممکن است؛ برگشت یک فیلم اجتماعی با قدرت فروش بسیار بالا، یعنی «پیرپسر». فیلمی که در حاشیه جشنواره فیلم فجر اکران شد و همین در حاشیه بودن هم کمک شایانی به فروش آن کرد. فیلمی که باوجود مدت زمان طولانی نمایش، مخاطبان زیادی را به سینما آورد و فروش بالای ۱۷۴ میلیاردی را تا امروز نصیب خود کرد. در کنار آن، فیلم «زن و بچه» هم حدودا از وضعیت مشابهی برخوردار شد و این دو فیلم توانستند کفه ی فروش را به سوی ژانر اجتماعی سنگین کنند.
تشریح این مساله که دلایل و عوامل فروش بالای دو فیلم اجتماعی در سینمای ایران بعد از سال ها چیست، نیازمند گزارشی مستقل است. اما آن چه مشخص است، فیلم نامه و بازی از یک سو و از طرف دیگر حمایت سینماداران، جریان رسانه ای و تبلیغات فیلم، از عوامل اصلی فروش خوب این آثار بودند. هرچند که حاشیه سازی برای فیلم، مهم ترین عامل فروش بود؛ چیزی که قبل تر هم برای فیلم هایی در تمامی ژانرها صادق بوده است.
اکنون میتوان به این اندیشید که باآنکه فیلمهای دفاع مقدسی یا دیگر گونه ها مانند کودک و نوجوان، فجیع و... روزهای خوب گذشته ی خودرا تجربه نمی کنند، اما تجربه همین دو فیلم اجتماعی جدید سینما نشان داده است که این همه ماجرا نیست و میتوان به فروش باردیگر عالی و جذب مخاطبان فراوان برای این آثار امیدوار بود.
چرایی کاهش فروش فیلمهای دفاع مقدسی
شاید بهتر باشد بجای بررسی دلایل کاهش فروش فیلمهای دفاع مقدسی، ببینیم چرا پرمخاطب ترین فیلم دفاع مقدس این چند سال، یعنی «موقعیت مهدی»، از چنین اقبالی برخوردار شد؟ «موقعیت مهدی» به اعتراف سینماگران و منتقدان، یکی از خوش ساخت ترین و زیباترین فیلمهای دفاع مقدسی تمام ادوار است. فیلمی که حتی رهبری هم آنرا تحسین کرد و قشر بزرگی از منتقدان با سلایق متعدد فرهنگی آنرا ستایش کردند. این فیلم با فاصله ۱۰۰ هزار نفری از فیلم بعدی خود یعنی قلب رقه و ۲۰۰ هزار نفری از فیلمهای سوم و چهارم قرار دارد.
آنچه اولین ساخته ی هادی حجازی فر را تا این حد دلنشین و خواستنی کرده، چیزی نیست جز خلوص و به اصطلاح معروف ایرانیان، «دلی» بودن آن. «موقعیت مهدی» بطورکامل برآمده از قلب است و به دور از هرگونه سفارشی سازی یا بهتر است بگوییم کار تبلیغی.
نکته ی بعد، استفاده ی به اندازه از فضای جنگ و نظامی گری است. باید باور نماییم که مخاطب ایرانی در فیلمهای دفاع مقدسی بدنبال تصاویر خشن و کشت وکشتار نیست؛ چنان که در فیلمهای اکشن هالیوودی این عنصر عامل جذب مخاطب است، اما اصرار بر آن در سینمای ایران می تواند باعث پس زدن مخاطب شود. البته این نکته تا حدی کلی است و الزاماً به مفهوم وجود این عنصر در فیلمهای فوق نیست.
سوم و شاید مهم ترین عامل فروش خوب، حرف روز و مفهوم نویی است که مخاطب امروز آنرا درک کند و با آن ارتباط برقرار نماید. «موقعیت مهدی» سفری به دل دفاع مقدس داشت و واقعیت های جنگ را از دید یکی از فرماندهان نظامی روایت می کرد؛ واقعیت هایی که کمتر به آنها پرداخته شده بود. از توبه نامه ی قبل از عضویت در سپاه تا هراس برخی رزمندگان از مواجهه با دشمن، و همه ی این ها در حالی بود که شهدایی قهرمان و نجیب داشتیم که جانانه از میهن دفاع کردند و روح ملکوتی شان به اوج رسید و مخاطب برای آنها در سالن تاریک سینما اشک می ریخت.
«غریب» هم به عنوان یکی دیگر از آثار موفق سینمای دفاع مقدس، از چنین نگاهی برخوردار بود: واقعیت ها و آرمان ها. آن چه جوان امروزی باید بداند و از پنهان کردن آن دلخور می شود، و با این وجود به رشادت ها و وطن دوستی ها افتخار می کند.
«قلب رقه» هم یکی از معدود فیلمهای ساخته شده درباره ی جریان مقاومت و داعش بود که در مجموع اثری موفق شمرده می شود. فیلمی که به چالش عشق و نبرد می پردازد؛ ترکیبی که همیشه جواب می دهد. ترکیب بازی خوب با فضاسازی شهرهای جنگ زده و لحظات حساس نبرد با داعش، توانست «قلب رقه» را هم در مجموع جزو فیلمهای موفق از نظر فروش و جذب مخاطب قرار دهد. عامل موفقیت آن، توجه به یکی از موضوعات روز در رابطه با مقاومت بود.
بنابراین، در کنار موارد تکنیکی و فنی سینمایی مانند فرم، نگاه و تفکر رایج در فیلم دفاع مقدسی هم اهمیت فراوانی برای فروش و جذب مخاطب دارد. در یک کلام، مخاطب فیلم دفاع مقدسی بدنبال کشف قسمتی از هویت متعالی وطن خود در آینه ی یک فیلم است. هرچقدر فیلم با حقیقت ارتباطی صادقانه و منطقی برقرار کند، باورپذیرتر و موفق تر خواهد بود.
البته تمام آن چه در این گزارش بیان شد، بیشتر ناظر به خود فیلم و ابعاد متعدد آن بود. چرخه ی اکران بدون شک توسط سینمادار و شبکه ی توزیع و پخش هدایت می شود، و تا آن زمان که سانس های اکران بصورت عادلانه و با اعتماد به فیلمهای غیرکمدی تقسیم نشود، بازهم شاهد فروش پایین در آثار غیرکمدی خواهیم بود.
منبع: تسنیم
در این میان، فیلم های دفاع مقدس یا همان جنگی هم مانند دیگر گونه های سینمایی کشور از افت فروش و مخاطب آسیب دیده اند.
نگاهی به میزان فروش و مخاطبان سینمای دفاع مقدس از سال ۱۴۰۱ به بعد ـ که بار دیگر تولید این آثار جان گرفته ـ می تواند در تحلیل بهتر و دقیق تر این مساله کمک کننده باشد تا بررسی شود چرا فیلم های تازه ی دفاع مقدسی از فروش طلایی روزهای گذشته برخوردار نیستند؛ آیا فقط توجه ویژه ی سینماداران به ژانر کمدی عامل اصلی است یا دلیلهای دیگری هم وجود دارد؟
عدد فروش ۷۵ میلیاردی و مخاطب نزدیک به ۲ میلیون نفر، به روشنی از افت فروش فیلم ها حکایت دارد؛ موضوعی که البته برای دیگر گونه های سینمایی غیر از کمدی هم صادق است. فیلمی که حتی رهبری هم آن را تحسین کرد و قشر بزرگی از منتقدان با سلایق مختلف فرهنگی آن را ستایش کردند.
نکته ی بعد، استفاده ی به اندازه از فضای جنگ و نظامی گری است.
منبع: javanbin.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب