كاركردهای مهریه برای زنان
جوان بین: مهریهˮ پشتوانه برخی حقوق نداشته زنان است كه میزان آن باید هنگام عقد نكاح و بر طبق توافق طرفین تعیین شود. حقی كه دختران اغلب بر طبق شرایط اجتماعی و فرهنگی خانوادگی شان آنرا تعیین می كنند، با این وجود این روزها مهریه بعضی از دختران سكه هایی با تعداد بالاست، بطوریكه مردان توانایی پرداخت آنرا به طوركامل و یا حتی اقساط ندارند در همین رابطه یك فعال حقوق بانوان اصلی ترین عامل تعیین مهریه های بالا را كاستی های حقوقی زنان می داند.
مرضیه محبی در گفت وگو با ایسنا، درباره مهریه های نامتعارف به ایسنا می گوید: مهریه برمبنای عرف مناطق مختلف شهری، روستایی، فرهنگ ها، منش ها و اعتقادات افراد تعیین میگردد. ملاك و اندازه معینی ندارد اما شأن، موقعیت طبقاتی، تحصیلی و خانوادگی دختر معمولا در میزان آن موثر است.
او با اشاره به قوانین جمهوری اسلامی درباره مهریه بیان می كند: بر طبق ماده ۱۰۸۰ قانون مدنی میزان مهریه بستگی به اراده زوجین دارد و اساسا حاكمیت نمی تواند اراده آنها را در این زمینه محدود كند. با این وجود بر طبق ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده تنها ۱۱۰ سكه بهار آزادی از مهریه مشمول مقررات قانون روش اجرای محكومیت های مالی است؛ به عبارت دیگر در صورتیكه مهریه زنی بیشتر از ۱۱۰ سكه باشد و برای مطالبه آن به دادگاه بازگشت كند، اگر مرد توانایی پرداخت آنرا نداشته باشد و دستور حبس او صادر شود، بر طبق ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده می تواند با پرداخت ۱۱۰ سكه آزاد شود. به بیانی دیگر هیچ مردی برای پرداخت بیشتر از ۱۱۰ سكه زندانی نمی گردد، حتی اگر دادگاه احراز كند كه آن مرد توانایی پرداخت تمامی مهریه همسرش را دارد. با این وجود محبی معتقد می باشد كه در جامعه به مسئله مهریه نگاه همه جانبه نداشته ایم.
به قول این وكیل دادگستری زمانیكه از مهریه های نامتعارف صحبت میگردد آنرا در متن اجتماعی خود بررسی نمی نماییم، بلكه بعنوان پدیده منفك و منتزع از جامعه به آن می نگریم. اما آیا به روابط بیمارگونه خانواده ها توجه می كنیم؟ آمار طلاق، لطمه های اجتماعی ناشی از طلاق، خشونت های خانوادگی، تبعیض جنسیتی و... بسیار زیاد است، با این وجود جامعه تنها به مهریه نامتعارف واكنش نشان داده است.
محبی ادامه می دهد: خیلی از دختران به سبب محرومیت ها و تبعیض هایی كه برای زنان وجود دارد بر مهریه های بالا و یا به اصطلاح نامتعارف توافق می كنند. از این رو به مهریه نامتعارف باید بعنوان یك پدیده اجتماعی نگریست كه در قالب یك سلسله مسائل درهم پیچیده و نه صرفا با قصد سودجویی یك زن در مقابل همسرش صورت می گیرد.
این وكیل دادگستری معتقد می باشد كه امروز جامعه با مشكلات اجتماعی فراوانی همچون مسئله مهریه های بالا مواجه می باشد. در گذشته كه وضعیت اجتماعی مساعدتر بود، بحث مهریه های نامتعارف در بین نبود اما امروز هنجارها و مقررات برای پاسخگویی به مسائل زنان، قدرت و كارایی لازم را ندارند و همین عدم تناسب ساختارها با مطالبات اجتماعی سبب بروز ناهنجاری هایی چون مسئله مهریه شده است.
این فعال حقوق بانوان می گوید: در جامعه امروز قوانین به خوبی پاسخگوی مسائل جامعه نیست، پس یا باید قانون اصلاح گردد و یا با استفاده از ظرفیت های فقهی و قانونی موجود میان حقوق بانوان و مردان توازن احداث كرد. امروز با قرار گرفتن خانواده ها در معبر پر مخاطره اطلاعات و ارتباطات و نظرگاه های متفاوت از راه اینترنت و ماهواره و برداشته شدن مرزهای بین ملت ها وفرهنگ ها، نباید انتظار داشت شیوه زندگی تغییر نكند. امروز با بحران های اخلاقی، بی ثباتی خانواده ها و ناپایداری آن در مقابل هجوم لطمه های اجتماعی چون بیكاری، اعتیاد و بی وفایی مواجهیم و در این وضعیت آنومیك، مهریه نامتعارف، بازگشت به دادگاه، حبس و فشارهای مشقت بار به مردان هم، جلوه دیگری از مشكلات است.
به قول محبی یكی از بحران های امروز خانواده، مهریه های بالا و كشمكش های زوجین بر سر حقوق بانوان است، بنا بر این باید این مسائل خانواده را به صورت بنیادین واكاوی و برای حل آن چاره ای بیاندیشیم. تحقیقات و پژوهش های میدانی بسیاری در زمینه مهریه انجام شده است، برآوردها نشان داده است كه كاركرد مهریه از دیدگاه زنان تنها جنبه مالی آن نیست.
این وكیل دادگستری ادامه می دهد: شاید تنها حدود ۱۰ درصد از زنان برای مال اندوزی مهریه شان را مطالبه می كنند، اما بخش عمده ای از زنان برای پر كردن خلأهای قانونی كه با آن مواجهند به مهریه متوسل می شوند. به عبارت دیگر بهترین ابزار زنان برای دستیابی به حقوق قانونی و شهروندی شان "مهریه" است.
مدیرعامل سازمان مردم نهاد كانون زنان سورا با استناد به پژوهش هایی كه در زمینه انجام شده، اظهار داشت: كوشش برای دستیابی به اعتماد، ترك اعتیاد زوج و واداشتن او به بازگشت به خانواده، مقابله با خیانت، بدست آوردن حق حضانت فرزند و... از كاركردهای اصلی مهریه برای زنان به حساب می آید.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب