آیا سالمندان نباید رانندگی كنند؟
به گزارش جوان بین افراد جامعه با بالا رفتن سن و رسیدن به سالمندی اغلب، نیازهای جدیدی پیدا كرده و بعضی از توانایی های سابق خویش را از دست می دهند. رانندگی، یكی از مسائلی است كه در این دوران، برای سالمندان مشكل شده و در مواردی نیاز به ترك آن احساس می شود. اما این مورد به اعتقاد محققان نباید با ساده انگاری و اجبار صورت گیرد.
به گزارش جوان بین به نقل از ایسنا، با افزایش جمعیت سالمندان در جامعه، اهمیت مدیریت و محافظت از آنها به شكل واضح تری به چشم می آید. بالا رفتن سن سبب ایجاد تغییرات زیادی در بدن می شود. با بالا رفتن سن علاوه بر كاهش قدرت بینایی و شنوایی، عملكرد شناختی هم كاسته می شود. تغییراتی كه براثر افزایش سن به وجود می آیند، مانند كند شدن عكس العمل ها، ضعف تمركز و جهت یابی و كاهش قدرت بینایی و شنوایی، مهارت رانندگی را پایین می آورند. در برخورد با این كاهش عملكرد جسمانی و شناختی، در نظر گرفتن ملاحظات اخلاقی مقوله بسیار مهمی است.
مطالعات تحقیقاتی نشان داده اند كه توقف رانندگی در سالمندان با طیف وسیعی از نتایج منفی روانی و اجتماعی، ازجمله از دست دادن استقلال همراه می باشد و مشكلات سلامتی مانند بیماری قلبی، سكته مغزی و افسردگی را زیاد می كند. ازاین رو كیفیت معاینات پزشكی و نحوه برخورد با سالمندانی كه نیاز به توقف رانندگی در آنها وجود دارد، از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. كشورهای مختلف سیاست های متفاوتی در نوع و اجرای این معاینات و توقف رانندگی دارند و در بعضی از آنها نیاز به ارزیابی توسط متخصصین پزشكی (مانند متخصص قلب و عروق) وجود دارد.
در این رابطه، پژوهشگران دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی به انجام مطالعه ای مبادرت ورزیده اند كه در آن مسائل اخلاقی در رابطه با معاینات پزشكی جهت تمدید گواهینامه رانندگی در سالمندان مورد بررسی واقع شده اند.
به گفته مجریان این پژوهش، در روش های مورد استفاده برای ارزیابی سلامتی رانندگان، تنوع زیادی در كشورهای مختلف وجود دارد، اما در اغلب موارد بررسی عملكرد فیزیكی اولیه: شامل بینایی، شنوایی و وضعیت سلامتی عمومی را در بر می گیرد. در بعضی از كشورها، عوامل شناختی، روان شناختی یا عصبی هم بررسی می شوند. این موارد می توانند شامل بررسی توجه، توانایی های ادراكی، سرعت پردازش و زمان واكنش، وضعیت حافظه و وضعیت روانی افراد باشند. از این ابزارها در شناسایی بیماری هایی ازجمله زوال عقل، صرع، اختلالات روانی مانند افسردگی و اسكیزوفرنی استفاده می شود.
ترانه یوسفی نژادی، پژوهشگر مركز تحقیقات ارتقای ایمنی و جلوگیری از مصدومیت های دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی تهران و همكارانش در این تحقیق می گویند: «به طوركلی شواهد نشان می دهند كه ارتباط معناداری بین ارزیابی و بررسی الزامی وضعیت پزشكی در این گروه سنی با كاهش خطرات و افزایش ایمنی گزارش نشده است. این معاینات در كشورهای مختلف هزینه زیادی هم به افراد سالمند تحمیل می كند، اما حتی در هزینه اثربخشی آنها هم تردید وجود دارد. همینطور نتایج یك مطالعه مروری نشان داده است كه سالمندان جز گروهی ایمن از رانندگان هستند و خطری برای دیگران ایجاد نمی كنند».
آن ها معتقد هستند: «با این حال، آموزش و برنامه ریزی های قبلی برای رها كردن رانندگی در سالمندان می تواند از اثرات مخرب آن بكاهد. در این خصوص بایستی جهت حفظ استقلال سالمند، در مورد روش های جایگزین جابجایی، صحبت شود و توضیحات لازم جهت همكاری بیشتر با او به خانواده وی هم عرضه شود. دولت ها هم باید در مورد بهترین روش های حمل و نقل برای سالمندان مطالعه و سرمایه گذاری كنند».
یوسفی نژادی و تیم پژوهشی او مقاله علمی- پژوهشی برگرفته از تحقیق خویش را در مجله «اخلاق پزشكی» به چاپ رسانده اند.
در نتیجه گیری از این پژوهش آمده است: «طبق نتایج این مطالعه، می توان به جای منع كردن سالمندان از رانندگی، با آموزش آنان و اقدامات توان بخشی به افزایش كیفیت زندگی آنان كمك كرد. اما در صورت تشخیص پزشك به توقف رانندگی سالمند، بهتر است با لحنی صمیمانه در مورد خطرات جانی و مالی احتمالی در صورت ادامه رانندگی توضیحاتی داده شود و این مورد را با رضایت سالمند برطرف كرد».
مجله ذكرشده فوق توسط مركز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشكی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی اداره و منتشر می شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب