انگیزه های خانمها و مردها از ازدواج موقت چیست، مزایا و معایب صیغه
به گزارش جوان بین ایرنا نوشت: هر چند ازدواج موقت چاره ای موثر در مقابل همباشی ها و به تعبیری رواج ازدواج سفید در جامعه شناخته می شود؛ اما خود دارای پیامدهایی است كه از آن جمله می توان به اموری نظیر رواج كودك همسری و مسائل حقوقی ناشی از حضانت فرزندان اشاره نمود.
متعه یا نكاح منقطع یا ازدواج موقت كه به صیغه یا ازدواج انقطاعی هم گفته می شود نوعی از ازدواج است كه درآن عقد ازدواج برای مدت معین و محدود و با مهریه ای معلوم بین زن و مرد بسته شده و با آخر آن رابطه زوجیت خود به خود منقضی می شود. این نوع ازدواج منطبق با ماده ۱۰۷۵ قانون مدنی ایران است. همینطور این نوع ازدواج معمولا در جایی ثبت قانونی نمی گردد و یك نفر عاقد یا وكیل و یا خود فرد به صورت فارسی و یا عربی با خواندن متن صیغه به یكدیگر محرم می شوند. از دیگر خصوصیت های این نوع ازدواج مخفی بودن و پنهانی بودن آن است كه طرفین هر چند در قالب قانون و شرع اما بدون اطلاع اطرافیان می توانند با خواندن متن صیغه به یكدیگر محرم شوند و بدون اطلاع كسی با آخر مدت آن از یكدیگر جدا شوند. همینطور پژوهشگران معتقد هستند این نوع ازدواج در جوامع روستایی و سنتی بیشتر عمومیت دارد. همچون دلایلی كه سبب رواج این نوع ازدواج می شود می توان به شرایط سخت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی اشاره نمود. زمانی كه افراد توان تشكیل زندگی رسمی و دائم ندارند و نمی توانند مسئولیت یك زندگی را برای مدتی طولانی بر عهده بگیرند و از سویی برای ارضای نیازهای جنسی خود نمی خواهند روابطی خارج از قانون و شرع داشته باشند، معمولا به این شكل از ازدواج روی می آورند. از طرفی معمولا همانطور كه اشاره شد خیلی از خانواده ها خصوصا خانواده های سنتی برای محرم ساختن فرزندانشان با یكدیگر كه هنوز به سن قانونی ازدواج نرسیده اند از این شكل ازدواج استفاده می نمایند تا نام فرزندانشان را بر روی یكدیگر بگذارند و بدین سان زمینه برای رفت و آمد طرفین و فرزندان به خانه های یكدیگر باز شود. در این زمینه كامیل احمدی اظهار داشت: پیشگیری از گناه و فساد، ارضای نیازهای جنسی، به دست آوردن شناخت برای ازدواج دائم، كسب آرامش روحی و فكری و نبود امكانات لازم برای ازدواج دائم از عمده ترین علل مطرح شدن این نوع ازدواج است. وی به نتایج پژوهشی كه به تازگی در باره ازدواج موقت كه در سه شهر تهران، اصفهان و مشهد انجام داده اشاره نمود و اظهار داشت: ۸۴.۳۶ درصد پاسخگویان زیر ۱۸ سال ازدواج موقت را تجربه كرده اند و بیشترین دلیل گرایش مردان به ازدواج موقت نیازهای جنسی با ۶۱ درصد است و بعد از آن نیازهای عاطفی با ۳۱.۱ درصد و نیازهای مادی با ۸.۹ درصد در اولویت بعدی نیازهای جامعه آماری مردان قرار دارد. در طرف دیگر زنانی با دغدغه ها و دل مشغولی هایی كاملا متفاوت قرار دارند كه رفع نیازهای عاطفی و اقتصادی با ۸۱.۳۴ درصد مهمترین عامل برای گرایش آنان به ازدواج موقت است. در هر حال این نوع ازدواج همچون شكل های مرسوم و مورد پذیرش جامعه است و همینطور مانند سایر پدیده های اجتماعی می تواند دارای كاركردها و كژكاركردهایی باشد. از مهم ترین مزایای این نوع ازدواج رفع نیازهای جنسی طرفین است. با رواج همباشی ها كه از آن با عنوان ازدواج سفید هم نام می برند زن و مرد بدون ازدواج رسمی و جاری شدن صیغه عقد و فارغ از هر نوع تعهد و مسوولیتی برای مدتی نامعلوم زیر یك سقف زندگی می كنند. در این نوع از ازدواج طرفین هیچ تعهد و مسوولیتی در قبال یكدیگر ندارند و بعد از مدتی به راحتی از یكدیگر جدا می شوند. خیلی از جامعه شناسان و روانشناسان با مطالعه این شكل از ازدواج و پژوهش هایشان به این نتیجه رسیده اند كه بعد از اتمام این نوع رابطه معمولا زنان گرفتار صدمه های روحی و روانی زیاد می شوند. از سویی چون هیچ تعهد و مسوولیتی در این نوع رابطه نیست، معمولا زنان به علت عدم پشتوانه مالی بعد از جدایی با مشكلات اقتصادی بسیار مواجه می شوند. ازاین رو پژوهشگران معتقدند ازدواج موقت می تواند راهكار موثری در این زمینه باشد كه به علت شرعی و قانونی بودن پیش از عقد قرار داد افراد دارای تعهد و مسئولیت هایی نسبت به یكدیگر می شوند. به خصوص تعهدات و مسئولیت ها زمانی جنبه عملیاتی تر پیدا می كند كه طرفین در نزد عاقد و شخصی كه شاهد بر ازدواج آنها باشد صورت بگیرد. در این صورت خیلی از مشكلات از قبیل حضانت كودك و مسائل مالی دیگر رفع می شود. از دیگر مزایای این نوع ازدواج موقت می توان به كاهش آمار طلاق و تامین بخشی از نیازهای اقتصادی زنان اشاره نمود. از آنجایی كه این ازدواج تنها برای مدتی معین و مشخص است و زن و مردی كه تن به این ازدواج می دهند برای مدتی معین با یكدیگر رابطه زناشویی برقرار می كنند در صورتیكه در این مدت بر آنها مشخص شود كه خیلی از معیارهای زندگی مشترك و ارزش ها و نگرش هایشان با هم منطبق نیست به راحتی حتی با بخشش مدت باقی مانده از یكدیگر جدا می شوند. این امر سبب می شود میزان ثبت طلاق در جامعه كاهش پیدا كند و از خیلی از مسائل و مشكلات عاطفی و روانی جلوگیری شود. این در شرایطی است كه خیلی از پژوهشگران از نگاه انتقادانه به این مسئله نگاه كرده و صدمه ها و نتایج ناشی از آنرا بسیار پر رنگ تر از جنبه های مثبت آن می بینند. همچون تبعات و صدمه های این نوع ازدواج رواج كودك همسری و صدمه های روحی و روانی همراه با آن است. زمانی كه كودكان در سنین پایین با خواندن صیغه به یكدیگر محرم می شوند، معمولا به تدریج از تحصیل جا مانده و ترك تحصیل می كنند. از جانب دیگر در این مدت امكان دارد آبستن شوند و چون این كودكان هنوز توان جسمانی لازم را برای حاملگی ندارند معمولا در خیلی از مواقع با سقط جنین رو به رو می شوند. از جانب دیگر خیلی از كودكان در این سن هنوز مهارت های زندگی مشترك را فرا نگرفته اند و درك مناسبی از زندگی مشترك و حقوق و انتظارات یكدیگر ندارند. این عوامل خود به مرور به افزایش میزان طلاق و صدمه های روحی و روانی دیگر می افزاید. كامیل احمدی در این زمینه اظهار داشت: برای آشنایی و شناخت بیشتر صیغه محرمیت می تواند توجیه عقلانی داشته باشد اما به این نكته می توان اشاره نمود كه به علت فشار خانواه در صورت عدم تفاهم این نوع ازدواج ها اگر به ازدواج رسمی ختم شود عدم تفاهم می تواند منجر به فروپاشی خانواده در آینده شود. او همینطور اشاره نمود از دیگر نتایج ازدواج موقت انگ بد نامی، شك گرایی نسبت به ازدواج دائم، فروپاشی خانواده ها، خشونت ضد زنان و... است. مسئله برچسب زنی كه گاهی از آن با عنوان داغ ننگ نام می برد امری بسیار مهم در جامعه است. یك فرد با رفتاری می تواند به شخص محبوب در جامعه تبدیل گردد و در مقابل با رفتاری انگ بدنامی بخورد. ازاین رو صیغه محرمیت و كنشگران آن همواره در جامعه مقبولیت چندانی ندارند و بار این مسئله برای زنان بیشتر از مردان است. معمولا به خانمهایی كه با وجود شرعی بودن به این ازدواج تن می دهند انگ و برچسب زده می شود و این امر نه تنها در بعد روحی و روانی آن بلكه در سایر ابعاد هم تاثیر می گذارد. همینطور تبدیل این نوع ازدواج به شكلی از اعتیاد و مخفیانه بودن و پنهانی بودن آن از دیگر نتایج این نوع ازدواج است. مورد آخر كه از همه پیامدها هم مهم تر است، مسئله حضانت و مسائل حقوقی این نوع از ازدواج هاست. معمولا از آنجایی كه این نوع ازدواج در هیچ مكانی ثبت قانونی و سیستمی نمی گردد ازاین رو اثبات نسب فرزند بسیار دشوار می شود. در این زمینه شیما قوشه وكیل پایه یك دادگستری اظهار داشت: معمولا شكایت هایی كه از این ازدواج ها صورت می گیرد كمتر است و دلیلش هم این است كه حقوق خاصی برای آنها در نظر گرفته شده است و ازاین رو شكایت دیگری مطرح نمی گردد. در ازدواج موقت زنان حق نفقه ندارند مگر اینكه شرط شده باشد. خیلی از زنان هم نمی دانند چنین شرطی می توانند بگذارند ازاین رو چنین شرطی مطرح نمی گردد. بنابراین بیشتر شكایت ها درباره مسایل فرزندانی است كه از این ازدواج ها حاصل می شوند. شكایت در خصوص گرفتن شناسنامه و یا اثبات نسب است. 1717
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب