یادداشت فرهنگی از سرزمین آفتاب، ژاپن (۱۵)
حمایت محتوایی و انتشار مقاله و خبر در مجلات، کتاب ها و رسانه های ژاپنی
به گزارش جوان بین مردم ژاپن با وجود توسعه فراوان شبکه های اجتماعی و گسترش امکانات دیجیتالی، همچنان به کتاب، مجله، روزنامه و رسانه های مکتوب اهمیت می دهند بگونه ای که انتشار چند میلیون نسخه، نشانه این علاقه است.
رایزنی فرهنگی ایران در ژاپن، با عنایت به این شرایط در کنار راه اندازی و فعالیت جدی در شبکه های اجتماعی به زبان ژاپنی، پژوهش، تولید محتوا، ترجمه و انتشار کتب و مجلات تخصصی ایران شناسی با هدف معرفی ظرفیت ها و توانمندی های کشورمان در عرصه های مختلف را برنامه ریزی و اجرا کرد و از آبان ۱۳۹۸ تا آذر ۱۴۰۰، حدود ۱۵ عنوان کتاب و مجله در ۱۹ نوبت چاپ با ۲۸ هزار تیراژ (علاوه بر نسخه الکترونیکی) آماده و عرضه شد که با استقبال فراوان مخاطبان روبرو و توانست در شناخت بیشتر جامعه هدف بخصوص محققان و گروههای مرجع مفید واقع شود و در یادداشت دیگری به تشریح این اقدامات به صورت مستقل و با همکاری ژاپنی ها و تعدادی از ایرانی ها مقیم پرداخته شد. (۱)
در این نوشتار به برخی همکاری هایی اشاره خواهد شد که در واقع مکمل اقدامات مستقل رایزنی فرهنگی در تأمین محتوا به زبان ژاپنی و استفاده از ظرفیت های موجود رسانه ای و همکاری محتوایی و پشتیبانی از انتشار مجموعه هایی است که به شکلی امکان معرفی توانمندی ها و ظرفیت های فرهنگی کشور را در اختیار قرار می داد. البته به سبب نوع ملاحظات و شیوه نامه های موجود چه در مورد افراد حقیقی و چه جایگاه های حقوقی، تحقق این مهم بخصوص از جانب رسانه های ژاپنی به سختی در دسترس می باشد و باید تلاش مضاعفی در این خصوص و تقویت دیپلماسی عمومی و رسانه ای به کار گرفته می شد و تأمین محتوا هم به تحقیق، بررسی و پیگیری دقیق نیازمند بود تا بتوان نظر اصحاب رسانه و مولفان و مترجمان را برای این همکاری ها جلب کرد.
در ژاپن، ایران شناسی و اسلام شناسی دیرتر از غرب شروع شد اما توانست با سرعت قابل توجهی به رشد برسد و آثار ارزشمندی هم از شخصیت های برجسته ژاپنی در موضوعات متنوع و تخصصی خلق شود، در صورتی که ژاپن شناسی در ایران جوان است هر چند خوشبختانه رویکرد مثبتی را در رشد این زمینه با تربیت نیروهای علاقه مند و فرهیخته شاهد می باشیم که نمونه آنان را میتوان در کرسی زبان و ادبیات ژاپنی دانشگاه تهران یا مطالعات ژاپن در دانشکده جهان همین دانشگاه ملاحظه کرد که نقش سازنده ای در تعمیق شناخت دو کشور از یکدیگر و آینده ای روشن تر از روابط و تعاملات فرهنگی خواهند داشت.
همچنین تلاش شد با هدف مخاطبان و محققان ژاپنی و با همراهی موسسات و مجموعه های دانشگاهی، انتشاراتی و تالیفات محققان و ایران شناسان ژاپنی، جهت غنای بیشتر محتوا یا درج مقالات پژوهشی و برنامه های رایزنی در رسانه ها، مجلات و کتاب های انتشار یافته در جامعه میزبان برای امکان برقراری ارتباط منسجم تر و عمیق تر بخصوص با جامعه نخبگانی در کنار تقویت دیپلماسی عمومی برداشته شود.
البته این مورد موانع و مشکلات جدی هم داشت. در کشوری که هر مطلب و موضوعی، نیازمند تشریح و تبیین بایدها و نبایدها و تشریح لزوم هاست، تحقق این مهم بخصوص زمانی که به سبب اثرگذاری همکاری ها در موارد موفق قبلی، درخواست این ارتباطات بیشتر می شد و زمینه بهتری از تحکیم و توسعه همکاری ها را نوید می داد و بنابراین رایزنی فرهنگی از هر امکانی در این خصوص استقبال و پیگیری کرد.
بی تردید چه در ژاپن در جهت تقویت دیپلماسی رسانه ای و عمومی در کنار دیپلماسی فرهنگی و چه در داخل کشور به لحاظ ایجاد شناخت بهتر و دقیق تر از فرهنگ ژاپن و جلب توجه به ظرفیت ها و نکات مثبت ارتباطات و تعاملات، انتشار مقالات و پژوهش های فرهنگی، مصاحبه با رسانه های مختلف داخلی، انعکاس اخبار فعالیت ها و برنامه ها، پشتیبانی از انتشار مطالب به زبان ژاپنی مفید و موثر تلقی می شود.
به عنوان تجربه نگاری باید اشاره نمود روند تأمین محتوا، پژوهش، ترجمه و چاپ کتاب و مجله به زبان ژاپنی در این کشور، عمدتا پرهزینه و با عنایت به پیچیدگی های زبان ژاپنی دشوار می باشد اما رایزنی فرهنگی توانست مجموعه های ایران شناسی و کتب مختلف را تولید و ارائه نماید. در این راه همکاری با موسسات مختلف برای حضور در جامعه میزبان و درج مقالات پژوهشی علاوه بر کاهش هزینه ها، با حضور در شبکه های توزیع و فروش، دامنه توزیع را گسترش داده و علاقه مندان بیشتری را به خود جلب می کند و به علاقه مندی و خواست فرهنگ دوستان ژاپنی هم به خوبی پاسخ داده می شود.
حضور رسانه ای در ژاپن نیازمند رعایت دستورالعمل ها و کپی رایت (حق تکثیر)
برخی از مهم ترین این موارد در واقع نمونه های اول این همکاریهای مستقیم بودند و می تواند در آینده، همکاریهای بهتر و عمیق تری هم شکل یابد که در این یادداشت بعضی از مهم ترین این موارد که اشاره می شود. البته بر خلاف بسیاری کشورها، حضور رسانه ای در ژاپن و در نشریات و روزنامه های جامعه میزبان، دستورالعمل ها و ملاحظات سخت گیرانه ای دارد و باید با تعامل و تلاش مضاعف، در این راه قدم گذارد، ضمن آن که قوانین جدی کپی رایت (حق تکثیر) و حقوق معنوی هم باید با جدیت رعایت شود.
از جمله مهم ترین این نشریات، مجله علمی تخصصی شوم جیهو ویژه موضوعات دینی و آیینی و زیر نظر وزارت فرهنگ، آموزش، ورزش، علوم و فناوری ژاپن (MEXT) است که از جانب آژانس فرهنگی این کشور منتشر می شود. مدیران نشریه خواستند موضوعات دینی، ظرفیت های فرهنگی همینطور برگزاری نخستین دور گفت وگوی دینی ایران و ژاپن با مبحث جایگاه خانواده در اسلام و شینتو که در سال ۱۳۹۷ توسط رایزنی فرهنگی برگزار شده بود را تشریح کنم که در مقاله ای جامع و به زبان ژاپنی، در شماره ۱۲۵ مجله منتشر گردید.
این نشریه رسمی و تخصصی در اختیار موسسات فرهنگی، هنری، دینی، کلیه معابد و شخصیت های مذهبی به صورت چاپ شده قرار می گیرد. ضمن آن که نسخه الکترونیکی مجله هم در سایت (۲) این مجموعه و توئیتر (۳) وزارت علوم با حدود ۴۲ هزار مخاطب منعکس شد و بازتاب قابل توجهی داشت.
توضیحات مجلات ایران شناسی رایزنی فرهنگی هم که در این مقاله به آنان اشاره شد باعث ارسال درخواست تعداد زیادی از نخبگان و فرهیختگان ژاپنی شد که قابل توجه بود و نشانه ای از تاثیرگذاری این گونه نشریات داشت.
تجلیل از پروفسور اوکادا در جشن نوروز
پروفسور امیکو اوکادا ایران شناس برجسته ژاپنی که بیشتر از ۵۰ سال از عمر خود را در این راه به کار گرفت و آثار ارزشمندی را خلق کرد و در حدود سن ۹۲ سالگی، کماکان در این حوزه فعالیت می کند و می درخشد. در طول این دوره، بارها و بارها ضمن حضور در منزل ایشان، عیادت، حمایت و همکاری کردیم و هر بار که ایشان را ملاقات می کردم، اشتیاق و عشق به ایران را که گاهی در قطره اشکی در چشمانش نمایان می شد به وضوح می دیدم ایران را خانه خود، قلب من و عشق خطاب می کند و در یکی از همین دیدارها برخی از کتاب ها و نسخ مهم کتابخانه شخصی خود به زبان فارسی را به رایزنی فرهنگی اهدا کرد که این گنجینه پرارزش در اختیار علاقه مندان قرار دارد.
رایزنی فرهنگی در مراسم جشن نوروز ۱۳۹۷ با حضور بیشتر از ۴۰۰ نفر از علاقه مندان ایرانی و ژاپنی، مراسم تجلیل باشکوهی در ضمن ساخت یک نماهنگ از زندگی ایشان برپا کرد. در سمینارها و برنامه های مختلف هم از حضور این شخصیت برجسته ایران شناس (نمونه آخر آن سال ۱۴۰۰، سمینار تخصصی شعر و ادبیات فارسی از نگاه ایران شناس برجسته ژاپنی) با شرکت تعداد زیادی از علاقه مندان ژاپنی بهره مند شدیم.
مشابه این نشست علمی و تخصصی، در طول این دوره، بیشتر از ۱۱۰ عنوان در حوزه معرفی اسلام و ایران با حضور ایران شناسان، اسلام شناسان و محققان ژاپنی بود که در واقع علاوه بر فعال نگه داشتن ظرفیت پرارزش آنان و معرفی دانسته های این شخصیت های فعال، از طرفی و به صورت رسمی، در جهت حفظ هویت ارتباطی آنان با مبداء تخصصی یعنی ایران هم تعریف می گردید که می بایست بیشتر و بیشتر ادامه یابد تا دریافت های آنان از ایران در اختیار مخاطبان و علاقه مندان ژاپنی گذارده شود و این فرآیند به صور نهادینه و منظم در نمایندگی دنبال می شد.
پروفسور اوکادا به دعوت و هماهنگی رایزنی فرهنگی به منظور سخنرانی، ملاقات با برخی شخصیت های ایرانی همینطور حضور در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، در سال ۱۳۹۶ به ایران سفر کرد و بعد از بازگشت، دریافت ها، خاطرات خود از این سفر و دوره های مختلف حضور در ایران همچون دانشجویی را قلم زد و حاصل آن، کتاب پرارزش قلب ایرانی- عشق من، کشور شعر و سخن به زبان ژاپنی شد که به خواست ایشان و انتشارات جین بون شوکان همکاریهای لازم انجام و خوشبختانه با آخر دو هزار نسخه چاپ اول، به چاپ دوم هم رسید و در مقدمه هم از همکاری رایزنی فرهنگی قدردانی نمود. این کتاب هم اکنون درحال توزیع و فروش است.
یکی دیگر از موارد میزبانی ژاپن در المپیک بود که باوجود فراهم بودن مقدمات و آمادگی ها، به سبب کرونا با یک سال تاخیر و در نهایت در تابستان ۲۰۲۱ با ملاحظات و بهداشتی انجام شد. رایزنی فرهنگی هم در این مناسبت برنامه های فرهنگی مختلف و متنوع همچون ماه فرهنگی ایران در ژاپن، نمایشگاه نقاشی تبادلات فرهنگی ایران و ژاپن و مجله تخصصی ایران شناسی ایران با عنوان معرفی ورزش ایران، گردشگری و المپیک ۲۰۲۰ توکیو را به اجرا در آورد.
در همین ارتباط، آقای شین ایچی فوما نویسنده و خبرنگار ژاپنی، کتابی را تحت عنوان المپیک ۱۹۶۴ توکیو، با هدف عرضه سابقه برگزاری المپیک در ژاپن به صورت مستند گردآوری کرد که بخشی از آن به تصاویر انتقال مشعل المپیک از کشورهای مختلف همچون ایران اختصاص داشت. رایزنی فرهنگی در همکاری انجام شده، این تصاویر را از مراکز مختلف جمع و در اختیار نویسنده قرار داد و در مقدمه هم نام و عنوان نمایندگی درج شد. چهارم شهریور ۱۳۴۳ مشعل المپیک در راه خود وارد تهران و در ورزشگاه امجدیه از آن استقبال شد که به صورت تصویر، یادداشت و مقاله در مطبوعات ایران و رادیو و تلویزیون بازتاب داشت و در این کتاب به آنان پرداخته شد.
غذا و فرهنگ غذایی؛ زمینه دیگر نزدیکی ایران و ژاپن
و اما در کنار فرهنگ مطالعه، فرهنگ غذایی هم برای ژاپنی ها به شکل گسترده اهمیت دارد و به طرز باورنکردنی با ابعاد و جنبه های مختلف فرهنگی این کشور آمیخته است. البته این وضعیت و نگاه برای همه کشورها تا حدودی هست اما در ژاپن، جدی تر و پررنگ تر است. نمونه آنرا میتوان در مراسم چای سنتی، (۴) جایگاه برنج، قناعت غذایی، آداب استفاده از چوب غذا خوری (۵) و... مشاهده کرد. ایران و اسلام هم در زمینه فرهنگ غذایی دارای ارزش ها و نگاه های ویژه ای است که رایزنی فرهنگی در چارچوب مجموعه های ایران شناسی همچون مجله تخصصی ایران در کنار موضوعات مختلف، نمونه غذاهای ایرانی و این فرهنگ را هم تحقیق، ترجمه و در نشریه و یا فضاهای مجازی معرفی می کرد که استقبال شد و این حوزه می تواند مبنای خیلی از همکاری ها باشد که نمونه های آن در اجرای برنامه و سمینار ایران با عنوان معرفی سفره ایرانی، چای ایرانی، آموزش آشپزی ایرانی، سفره یلدا و هفت سین در چارچوب برنامه های مختلف عرضه شد.
همکاری و پشتیبانی از انتشارات دایی چی برای معرفی فرهنگ غذایی ژاپن و جهان و انتشار کتاب فرهنگ غذایی جهان همچون همکاری هایی بود که پژوهش کامل و جامع تحقیقی و پژوهشی از گذشته تا امروز برای معرفی فرهنگی غذایی در ایران و اسلام تهیه و به همراه تصاویر مختلف در اختیار پروژه قرار گرفت و آذر ۱۴۰۰، این کتاب با درج مقاله رایزنی فرهنگی منتشر و در بازار کتاب این کشور درحال عرضه و فروش است.
انعکاس برگزاری رویداد نمایشگاه نقاشی تبادلات فرهنگی ایران و ژاپن در مجله معتبر و سراسری پنجره هنر ژاپن متعلق به موسسه فرهنگی و هنری دوست زندگی قابل توجه بود. این مجله به انتشار گسترده تبلیغات، برنامه ها و رویدادهای مهم فرهنگی و هنری در این کشور به صورت ماهنامه می پردازد و در شماره ۴۵۴ و در صفحه ۱۵۵ مجله و با اختصاص یک صفحه کامل به این رویداد رایزنی فرهنگی و ضمن اشاره به اینکه برای نخستین بار نمایشگاه مزبور با هدف ایجاد پلی بین دو کشور برگزار می شود، تصویر مناسبی از برنامه و اطلاع رسانی گسترده ای را عرضه کرد و به حضور شخصیت های معتبر همچون هنرمندان انجمن استقلال اشاره نمود که در کنار بعضی از آثار مهم آنان، تصاویر برخی از تابلوهای در رابطه با ایران همچون تهران، تخت جمشید و... این هنرمندان در نمایشگاه در معرض بازدید علاقه مندان قرار خواهد گرفت و با عنایت به توزیع گسترده این مجله مهم در سرتاسر ژاپن، نقش ارزشمندی در شناخت رایزنی داشته است.
نشریه فورو به معنای جریان باد متعلق به انجمن بین المللی هنرمندان ژاپن بود و نمایندگی با همکاری این انجمن برنامه های مختلف همچون سفره ایرانی، دوره آموزشی غذای ایرانی و چای ایرانی و ژاپنی و... را برگزار کرده بود که در این نشریه انعکاس مناسبی داشت.
مجله تسوکوری بیتو به معنای سازنده هنر زیبا هم همچون نشریات فرهنگی و هنری اثرگذار در ژاپن است که موسسه انتشاراتی کوکومین میرایی یعنی ملت آینده آنرا منتشر می کند و به صورت مجانی در دو هزار نسخه برای هنرمندان، موسسات فرهنگی، موزه ها و گالری های سراسر کشور به صورت ماهانه ارسال می شود.
آغاز آشنایی رایزنی فرهنگی با این مجموعه انتشاراتی به واسطه آقای شیگه نوبو موریاما هنرمند برجسته نقاشی و رئیس اسبق انجمن هنری گوئنن همچون مجموعه های مهم هنری در کنار انجمن استقلال بود که پیشنهاد کرد با همکاری رایزنی، کتابی در مورد معرفی هنرمندان ژاپنی به زبان فارسی برای توزیع در ایران تهیه شود و جلسات مقدماتی برگزار و طرح اولیه انتشارات بررسی گردید. در نهایت پیشنهاد کردم به جای فقط زبان فارسی و هنرمندان ژاپنی، با سرمایه گذاری طرف ژاپنی و حمایت محتوایی، ترجمه، صفحه بندی و توزیع در داخل ایران از جانب رایزنی فرهنگی، کتاب نفیسی شامل هنرمندان ایرانی و ژاپنی و به هر دو زبان منتشر و در دو کشور توزیع شود. بهترین مناسبت برای این مهم هم آغاز نودمین سالگرد روابط رسمی ایران و ژاپن در سال ۱۳۹۷-۱۳۹۸ در نظر گرفته شد و تأمین محتوا با کمک موسسه هنرهای معاصر ایران، موزه هنرهای تهران و همکاری صمیمانه جمع پرتلاشی همچون آقایان محمدعلی کیانی مدیر کل همکاریهای فرهنگی و امور ایرانی ها خارج از کشور و دیگر همکاران سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مهدی افضلی رئیس بنیاد رودکی، احسان آقائی رئیس موزه هنرهای معاصر تهران، مهدی جوانمردی، دکتر احسان جوانمردی، هیتوشی موریشیما و ندا ریحانی به انجام رسید و در نهایت کتاب نفیس با طراحی بسیار زیبا در معرفی بیشتر از ۱۸۰ هنرمند در رشته های مختلف از دو کشور و در ۱۶۷ صفحه تمام رنگی و گلاسه با تیراژ دو هزار نسخه چاپ شد. تهیه این حجم از اطلاعات، محتوا و تصاویر باکیفیت مناسب به همراه مجوزهای مربوطه و مراحل مورد نیاز برای به ثمر نشستن این دستاورد را باید جداگانه و در تجربه نگاری دیگر از ژاپن اشاره نمود.
به هر شکل با سرمایه گذاری طرف ژاپنی، کتاب منتشر و طی مراسمی با حضور بیشتر از ۹۰ نفر از هنرمندان ژاپنی رونمایی گردید. نسخه هایی در ایران برای کتابخانه ها، موسسات، دانشگاه ها و برخی شخصیت های فرهنگی ارسال و در ژاپن هم بعنوان یکی از مجموعه های پرارزش فرهنگی در اختیار علاقه مندان قرار گرفت که می توانست زمینه جدیدی از همکاری و معرفی ایران را در اختیار قرار دهد. در بسیاری ملاقات ها و برنامه های رسمی هم به مخاطبان اهدا می شد و در تمام این دوره هم هدیه رایزنی فرهنگی در ملاقات ها و دیدارها، مجموعه فرهنگی مجلات ایران شناسی ایران و کتاب های مزبور بود.
انتشارات کوکومین میرای هم به صورت جداگانه برای شخصیت های معتبر، گالری ها و موسسات مربوطه کتاب را ارسال و ۵۰۰ نسخه هم در اختیار رایزنی فرهنگی قرار داد. همین همکاری سرآغاز فصل جدیدی در ارتباطات با این موسسه بود که هر دو طرف در یک برنامه ریزی منسجم و دقیق، توانستند فعالیتهای مختلفی را سامان دهی کنند.
مجله فرهنگی هنری تسوکوری بیتو در چند نوبت متعلق به این نشریه، فعالیت ها و برنامه های رایزنی فرهنگی را منعکس کرد و در هویت بخشی و ارتقاء جایگاه نمایندگی در بین هنرمندان و علاقه مندان ژاپنی بسیار تأثیر گذار بود. همچون این موارد شماره ۸۲ مجله که تبلیغات دومین هفته فیلم ایران در ژاپن را طی مصاحبه ای با رایزن فرهنگی منتشر نمود و در کنار آن با یادآوری سابقه حمایت و همکاری ایرانیان در حادثه سونامی و زلزله فوکوشیما در سال ۲۰۱۱ همینطور همکاری ها و حمایت مردم ژاپن و هنرمندان در حادثه زلزله بم، شماره حساب اعلامی به منظور حمایت و کمک به مردم سیل زده را در آن مقطع اعلام و منتشر نمود.
در شماره دیگر هم به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب و نودمین سال روابط ایران و ژاپن، هفتاد و نهمین شماره نشریه به مصاحبه با اینجانب در جهت معرفی و تشریح همکاریهای انجام شده در زمینه معرفی فرهنگ و تمدن ایران به مخاطبان ژاپنی و فعالیتهای رایزنی فرهنگی اختصاص یافت.
پرونده ویژه یکصد و پنجمین شماره این مجله به درج گزارش برگزاری نخستین نمایشگاه نقاشی تبادلات فرهنگی ایران و ژاپن (۲۰۲۱) رایزنی فرهنگی ایران در این کشور با عنوان بال زیبا اختصاص یافت و نوشت: رایزنی فرهنگی ایران، این کار بزرگ را انجام داد و آثار هشت هنرمند برجسته ژاپنی همچون استاد دانشگاه دانشکده هنر زیبا، مدیر انجمن هنرمندان بزرگ ژاپن را به نمایش درآورد که در اندازه های بزرگ و کوچک و بسیار متنوع با مبحث ایران بودند. کیفیت نقاشی و آثار بسیار بالا بود و تمام افرادی که از این نمایشگاه بازدید کردند این آثار را بسیار پرارزش می دانند که در زمان انتشار کرونا و با مشکلات و دشواری فراوان با موفقیت برگزار شد.
این گزارش به سابقه نمایشگاه هم اشاره کرده و می افزاید: برنامه ریزی ها از سال ۲۰۱۹ همزمان با سالگرد نودمین سال روابط دو کشور و چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران آغاز گردید و رایزنی فرهنگی برای توسعه روابط فرهنگی کوشش کرد اما به سبب انتشار کرونا اجرای این نمایشگاه به تاخیر افتاد. ژاپن به آمریکا نزدیک است و در عین حال ایران و آمریکا با یکدیگر ارتباط ندارند اما ایران و ژاپن روابط خوب فرهنگی داشته و روابط صمیمی خویش را ادامه می دهند و این دو کشور چنین نمایشگاهی را برگزار می کنند که معنای بزرگ و مهمی دارد.
همین نشریه باردیگر در ادامه انتشار گزارش قبلی خود (۱۰۵) با عنوان بال زیبا، در شماره ۱۰۶ خود هم به قلم شیگه نوبو موری یاما یکی از هنرمندان شرکت کننده و رئیس اسبق انجمن گوئنن از مجموعه های بزرگ و هنری ژاپن، به تشریح موضوعات، معرفی آثار و... در مورد این نمایشگاه پرداخت.
شیگه نوبو موری یاما ضمن اشاره به اینکه در شماره قبل در مورد رایزنی فرهنگی و نمایشگاه، مطالبی را عرضه کرده و علاقه مند است در این شماره هم به مبحث نمایشگاه تبادلات فرهنگی ایران و ژاپن بپردازد، نوشت: عنوان این نمایشگاه، ارتباطات فرهنگی است و بهترین هنرمندان در آن حضور بهم رساندند و بسیار عالی بود.
این هنرمند ژاپنی اضافه کرد: رایزن فرهنگی ایران برای اجرای این برنامه و از مدت ها قبل پیشنهاد کرده بود که هر یک از هنرمندان شرکت کننده یک اثر از ایران هم خلق نمایند که پیشنهاد خیلی خوب و مناسبی بود اما نگرانی وجود داشت که از هشت هنرمند شرکت کننده، تنها من به ایران سفر کردم و هفت نفر دیگر هنوز ایران را ندیده بودند اما پس از افتتاح نمایشگاه این نگرانی از بین رفت و بسیار موفقیت آمیز بود. عنوان این مقاله را بال زیبا نهادم چون که فکر می کنم ایران هنوز برای خیلی از ژاپنی ها ناشناخته است و بنابراین این آثار مانند بال برای تصور زیبایی هاست و این نقاشی ها و آثار از روی عکس بوده و هنرمند باید با اندیشه خودش به کشورهای دیگر سفر کند و این آثار را خلق نماید.
وی اضافه کرد: قبلا رایزنی فرهنگی ایران در ژاپن و شرکت کوکومین میرای یک کتاب برجسته با عنوان ۴۷۰۰ مایل، هنر، پل ارتباط ایران و ژاپن را منتشر نمودند که بال دیگر این اندیشه زیبا به حساب می آید.
رئیس اسبق انجمن گوئنن به معرفی آثار در رابطه با ایران در نمایشگاه و هنرمندان شرکت کننده پرداخت و نوشت: اثر هیده کو موراتا روز تشکر از خانواده نام دارد و به سبب اینکه وی از رایزن فرهنگی شنیده بود ایرانیان در روز مادر گل اهدا می کنند، نقاشی را این گونه کشیده است، تاکومی سه جیما با اعتقاد به اینکه جاده ابریشم، روابط تاریخی ایران و ژاپن و تبادلات فرهنگی دو کشور را شکل داده، برای این نمایشگاه، یک اثر بزرگ از تخت جمشید عرضه کرد، کیدای تاگوچی هم اثر سفر را خلق کرد که تداعی کننده جاده ابریشم باشد و تصویر ذهنی پارس با گلدان و گل لاله هم از آقای کازونوری یامائوچی در این رویداد به نمایش در آمد. جون ماتسوبارا مسجد امام اصفهان را نقاشی کرد چون که نقش جهان یکی از مهم ترین آثار ایرانی در لیست جهانی یونسکو و پایتخت قدیم اصفهان است که در ژاپن هم بسیار شهرت دارد سوئیچیرو تسوکودا هم اثر تهران را برگزید که با رشته کوه های البرز و ساختمان های بلند و مهم ترین ساختمان پایتخت یعنی برج میلاد شناخته می شود و آقای سؤو تسوکاموتو فراتر از خاطره را خلق کرد.
خانم نوبوکو توکائی هنرمند ژاپنی رنگ آمیزی روی پارچه هم در شماره طلایی و ویژه این مجله هنری و تخصصی مطلبی تحت عنوان تاریخ، سنت و اقوام در جامعه امروز به چاپ رساند که در آن به تصویری از دریافت لوح تقدیر رایزنی فرهنگی در برنامه ای همراه سمینار معرفی ایران با حضور تعدادی از هنرمندان ژاپنی و رونمایی از کتاب نفیس ۴۷۰۰ مایل، هنر، پل ارتباط ایران و ژاپن اهدا شده بود، پرداخت.
حمایت از فعالیتهای ایرانی ها و دانشجویان مقیم ژاپن
یکی از اقدامات رایزنی فرهنگی پشتیبانی از فعالیتهای ایرانی ها و دانشجویان مقیم است تا بتوانند در تعاملات و همکاریهای علمی و فرهنگی، از ظرفیت ها و امکانات رایزنی فرهنگی و همچون محتوای ساخته شده در عرضه ها و سخنرانی های خود بهره برداری نمایند.
روزنامه شیمُتسوکه شینبون استان هونچو ملاقات آقای حمید رضا آزادی با رئیس مرکز بین المللی توچیگی در این استان که در شهر نی کو قرار دارد را بازتاب داد که از جانب رایزنی فرهنگی برخی از اقلام فرهنگی، صنایع دستی، کتب و مجلات ارسالی را برای ایجاد بخش ایران در این مجموعه و تصویری از تابلوی زیبای یوسف و زلیخا استاد فرشچیان را با نام و لوگوی رایزنی فرهنگی بر آن به مرکز اهدا کرد.
روزنامه چوشو که به صورت روزانه در شهری به همین نام منتشر می شود با همکاری رایزنی فرهنگی در عرضه اطلاعات و محتوا، ۷ اسفند ۱۳۹۸ مقاله اقدام تروریستی آمریکا در شهادت سردار قاسم سلیمانی، ثبت یکی از بزرگترین اشتباهات سیاسی در تاریخ را منتشر نمود.
اولین گفتگوی دینی ایران و ژاپن هم که در یادداشت های دیگری به آن پرداخته شد، در سال ۱۳۹۷ با مبحث خانواده در اسلام و شینتو با عنوان خانواده در اسلام و شینتو در شهر ایسه از جانب رایزنی فرهنگی برگزار شد و به همین مناسبت هم روزنامه سراسری چوگای نیپّو (Chūgai Nipp) ویژه ادیان، گزارشی از این نشست را به قلم دکتر هاروئو ساکورایی استاد دانشگاه کوگاکان منتشر نمود.
در ادامه هم هفته نامه جینجا شینپو (Jinjashinpō) وابسته به سازمان معابد شینتویی ژاپن گزارش تفصیلی جداگانه ای با عنوان ایران و ژاپن در دانشگاه کوگاکان، نشست گفت و گوی دینی برگزار کردند را در ۱۲ فروردین ۱۳۹۸، شماره ۳۴۴۱ و صفحه ۴ منتشر نمود و نوشت: در این جلسه تشکیل انجمن گفت و گوی دینی ایران و ژاپن اعلام گردید.
هفته های موسیقی ایران در ژاپن
برگزاری هفته های موسیقی ایران در ژاپن که تا پیش از کرونا، همه ساله با مشارکت طرف های ژاپنی همراه با برنامه های متنوع و در مراکز مختلف با حضور گروههای موسیقی سنتی برگزار می شد هم فرصت مناسبی بود تا در استودیو پارک رادیو و تلویزیون ملی ژاپن (NHK) حضور یافت و در سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ با حضور گروههای موسیقی سنتی نغمه اصفهان و تنبورنوازان بیستون کرمانشاه، این برنامه ها برای نخستین بار از جانب رایزنی فرهنگی محقق و با ضبط و پخش آن، فرصت همکاریهای بیشتری فراهم گردید. ضمن آن که روزنامه ماینیچی از روزنامه های سراسری و معتبر این کشور با تیراژ روزانه بیشتر از سه میلیون نسخه، خبر برنامه های رایزنی فرهنگی در هفته موسیقی ایران در ژاپن در سال ۱۳۹۸ را منتشر نمود و همین اطلاع رسانی ها، حضور پرتعداد مخاطبان را هم به همراه داشت.
استودیو پارک رادیو و تلویزیون ملی ژاپن با تدارک استودیوهای شیشه ای امکان مشاهده و بازدید همزمان مخاطبان و رجوع کنندگان را فراهم می آورد و در زمان ضبط برنامه ها تعداد قابل توجهی از علاقه مندان ژاپنی هم حضور داشتند. البته همین شبکه هم به دنبال برگزاری نخستین همایش بین المللی مانگای اسلامی از جانب رایزنی فرهنگی، علاوه بر پخش گزارش این سمینار در سال ۱۳۹۷، باردیگر مستند ویژه ای را از این برنامه تهیه و پخش نمود.
بیش از ۲۸ هزار تیراژ مجلات و کتبی که رایزنی فرهنگی در این دوره تالیف، ترجمه و چاپ شد، در کنار همکاری محتوایی، پژوهشی و خبری در انتشار کتب، مجلات و همکاریهای رسانه ای که به بعضی از آنان اشاره شد، ظرفیت ارزشمندی را فعال کرد تا در کشوری چون ژاپن، بتوان زمینه های جدید و گسترده تری را میان دو کشور بنیان گذاشت و فرآیند متفاوت و جدی تری را در همکاریهای فرهنگی، هنری، رسانه ای، علمی و... میان ایران و ژاپن را رقم زد.
این محتوای ساخته شده علاوه بر اینکه در شبکه توزیع ژاپن وجود داشت، توسط بسیاری ژاپنی ها، ایرانی ها مقیم، دانشجویان و حتی فعالان اقتصادی بهره برداری و توزیع می شد. علاوه بر شناخت بیشتر از رایزنی فرهنگی، توسعه تعاملات و همکاری ها را افزایش می داد و و یقینا ادامه این روند، تعمیق و استقامت بیشتر و تاثیرگذاری مثبت بر جنبه ها و زوایای مختلف همکاریهای فیمابین را به دنبال خواهد داشت.
در کنار همه این موارد، انجام ده ها مصاحبه، ارسال و انتشار گزارش ها و اخبار متعدد، تحقیق و تالیف پژوهش های متنوع از حوزه های مختلف فرهنگی و ارسال به سازمان و مراکز مرتبط، همکاری در تالیف و تأمین محتوا برای محققان داخلی، مشارکت در سمینارها و برنامه های مختلف داخل کشور و یادداشت های فرهنگی هم جهت ایجاد شناخت بیشتر و حداکثری از ظرفیت های مهم فرهنگی ژاپن، موثر بوده است.
به قلم حسین دیوسالار دکترای جامعه شناسی سیاسی و رایزن فرنگی ایران در ژاپن
پی نوشت ها:
۱. یادداشت به بهانه انتشار مجله شماره چهار ایران و مخاطب علاقه مند ژاپنی، ۳۰ فروردین ۱۴۰۰ در پیوند (www.جوان بین.ir/news/۸۴۳۰۰۴۱۰/) (خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران)
۲. مقاله در سایت مجله در پیوند زیر قرار دارد: https: //www.bunka.go.jp/tokei_hakusho_shuppan/shuppanbutsu/shumujiho/index.html
۳. آدرس توئیتر وزارت فرهنگ، آموزش، ورزش، علوم و فناوری ژاپن: https: //twitter.com/prmag_bunka
۴. عناوین و اسم های مختلفی برای مراسم چای سنتی وجود دارد که یکی از آنان مراسم پذیرایی چای سنتی سانویو نو کای(茶の湯の会) می باشد.
۵. چاپستیک (Chopsticks و در ژاپنی هاشی箸) چوبک غذاخوری که آداب و سنت های ویژه ای دارد و فرهنگ خاصی را به خود اختصاص می دهد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب