بچه ها به صف اینجا تفاوت بی تفاوت!
جوان بین: شاید باورش سخت باشد اما بچه ها گاهی خیلی بی رحم تر از آن چیزی هستند كه ما فكر می نماییم. بعضی از آنها در كودكی همدلی چندانی با معیارهایی كه برای «ناراحت نكردن» دیگران ضروری می باشد ندارند؛ بنابراین است كه بچه ها اغلب بیشتر از آنكه از بزرگ ترها بترسند از هم سن و سال های خودشان می ترسند و نگران قضاوت آنها در مورد خودشان هستند.
اگر اوضاع بچه های معمولی این است، خودتان می توانید حدس بزنید كه بچه هایی با نیازهای خاص چقدر بیشتر از دیگران حساس هستند و چقدر بیشتر از دیگران در معرض انواع خشونت های هم سن و سال هایشان قرار می گیرند یا حداقل نگران هستند كه در معرض چنین رفتارهایی قرار بگیرند.
به همین دلیل است كه بیشتر بچه هایی با نیازهای خاص به اعضای خانواده شان بیشتر از دیگران اعتماد می كنند، درون گراتر می شوند و روابط معمولی اجتماعی با هم سن و سال هایشان را كمتر تولید می كنند.
این مساله را بگذارید كنار اینكه در شهری كه چندان آماده پذیرش افراد دارای نیازهای خاص نیست، بچه ها كمتر از بزرگترهایی با نیازهای خاص از خانه بیرون می آیند، وجود نهادی به نام «آموزش و پرورش استثنایی» به این جدایی دامن می زند و سبب می گردد بچه هایی با و بدون نیازهای خاص، كمتر در كنار هم دیگر قرار بگیرند و كمتر درك مشتركی از كودكی به دست بیاورند.
با این حال، مثل خیلی از مسائل دیگر دوران كودكی و نوجوانی، «كانون پرورش فكری كودكان و نوجوان» كوشیده برای این مشكل هم چاره ای پیدا كند. «مراكز فراگیر كانون» ابتكاری برای پر كردن جای خالی فعالیت فرهنگی در زندگی بچه های دارای نیازهای خاص است و البته جایی برای دست یابی به فهم مشترك بیشتر از كودكی و زندگی برای همه بچه ها، چه آنها كه نیازهای خاص جسمی ندارند و چه آنها كه به علت برخی محدودیت های جسمی، نیاز به توجه و امكانات متفاوت از بچه های دیگر دارند.
مركز فراگیر، طوری طراحی و بهسازی شده است كه برای همه كودكان و نوجوان قابل استفاده باشد؛ رمپ برای رفت و آمد كسانی كه استفاده از پله برایشان مشكل است، كتاب های صوتی و بریل جهت استفاده بچه هایی كه مشكل بینایی دارند، دستگاه های بزرگنما برای بچه های كم بینا و گوشی برای بچه های كم شنوا، به علاوه همه اینها، مربی های آموزش دیده جهت استفاده از زبان اشاره و ارتباط برقرار كردن با همه بچه ها.
در این مراكز، بچه ها با نیازهای ویژه سر همان كلاس هایی می نشینند كه بچه های دیگر از آنها استفاده می نمایند. نقاشی، سفالگری، كارگاه تئاتر و نمایش عروسكی، جلسه های تماشا و نقد فیلم، جلسه های كتابخوانی و بحث آزاد، بخشی از كاری است كه هر روز در همه مراكز كانون پرورش فكری و از آن جمله، مراكز فراگیر انجام می گردد. جایی كه بچه ها فرصت دارند همدیگر را بدون توجه به چیزهایی كه دارند یا ندارند، ببینند و درك كنند كه تفاوت ها سبب نمی گردد آدم ها كمتر یا بیشتر از یكدیگر باشند.
تاكید مربیان مراكز فراگیر كانون این است كه «همه بچه ها منهای محدودیت هایی كه دارند، در كنار هم قرار بگیرند و با هم فعالیت كنند». هرچند برای مربی ها گاهی دشوار می باشد كه توجه خویش را بین بچه هایی با نیازهای خاص و دیگران مدیریت كنند اما تلاش این است كه محدودیت ها تا جایی كه امكان دارد نادیده گرفته شود. بچه های معمولی، كم كم شروع می كنند به پیدا كردن یك راه ارتباط با بچه های دیگر، برای بچه هایی با نیازهای حركتی خاص، نقش های مناسب در نمایش پیدا می كنند و تلاش می كنند تا جایی كه امكان دارد لبخوانی را از مربیان یاد بگیرند تا بتوانند با همدیگر ارتباط برقرار كنند و....
مربیان مراكز فراگیر معتقدند كه در هر صورت، اینكه بچه ها كنار همدیگر قرار بگیرند كمك می نماید اعتماد به نفسشان افزایش پیدا كند، هر چند برقراری ارتباط برای همه بچه ها با یك سرعت و یك كیفیت صورت نمی گیرد اما به هر حال، بچه ها تلاششان را می كنند كه به درك مشتركی دست پیدا كنند تا بتوانند كنار هم كار كنند و وقت بگذرانند.
در حال حاضر بیشتر از ۳۰ مركز فراگیر در كشور وجود دارد. در هر استان حداقل یك مركز كانون برای همه بچه ها بهسازی و تجهیز شده است، در بعضی استان ها و شهرهای بزرگ تعداد این مراكز بیشتر از یكی است اما هنوز دسترسی به آنها برای همه بچه ها در تمام نقاط شهر ممكن نیست.
زینب صباغ از مربیان مركز شماره ۲۰ كانون تهران كه یكی از مراكز فراگیر كانون در میدان راه آهن است، می گوید: «در همین مركز راه آهن بچه هایی داریم كه نمی توانند كرایه ماشین برای رسیدن به این مركز را پرداخت كنند حتی اگر مسیرشان آنقدرها هم از میدان راه آهن دور نباشد! » با این حساب معلوم است كه رفت و آمد برای بچه ها به مراكزی كه پراكندگی شان آنقدرها هم زیاد نیست، مساله ای جدی است كه جلوی استفاده از امكانات را می گیرد اما برای بچه هایی كه خودشان را به كانون می رسانند هم «همه چیز» مهیا نیست.
با اینكه كانون تلاش كرده تعدادی كتاب صوتی و بریل و حتی كتاب های عروسكی برای بچه ها فراهم آورد، تعداد این كتاب ها چنان كم است كه یك عضو معمولی كانون در كمتر از یك سال عضویت در مركز تمام آنها را دوره خواهد نمود. ناشران بزرگ علاقه ای برای ورود به بازار كمترشناخته شده تهیه محصولات آموزشی و سرگرمی برای كودكان با نیازهای خاص ندارند. سازمان آموزش و پرورش استثنایی هم آنقدر درگیر ملزومات ضروری برای آموزش بچه هاست كه فرصتی برای وارد شدن به بخش سرگرمی ندارد. در نتیجه با وجود تمام تلاش ها، كمبود ها در این حوزه هنوز بسیار چشمگیر است.
علاوه بر اینكه امكانات قابل توجهی جهت استفاده از توانمندی های بچه ها با نیازهای خاص وجود ندارد، خیلی چیزهای دیگر هم هست كه نیست؛ سیستم درست و دقیق و همه گیر غربالگری قبل از ازدواج، غربالگری قبل از حاملگی و تست های منظم حاملگی برای تشخیص مشكلات نوزادان، متوسطی از سواد عمومی و بی سوادی ریشه كن شده، كنترل حاملگی سفت و سخت و.... در نتیجه ی با اینكه از تولد خیلی از نوزادانی كه مشكلات جسمی شان قبل از تولد تشخیص داده شده جلوگیری می گردد اما همچنان نوزادان بسیاری با مشكلات مادرزادی به دنیا می آیند.
همان طور كه بچه های معمولی در خانواده های برخوردار، كودكی و آینده تضمین شده تری دارند، بچه هایی با نیازهای خاص هم در خانواده های برخوردار بالاخره از امكاناتی استفاده می نمایند كه جلوی خانه نشین شدنشان را خواهد گرفت اما اگر خانواده ای باشد كه برای سیر كردن شكم بچه ها هم مشكل دارد، احیانا پیدا كردن راه هایی به جهت اینكه جلوی محدودیت های جسمی فرزند را بتوان گرفت تا زندگی عادی مثل دیگران داشته باشد، در مرحله دوم اهمیت قرار می گیرد. اهمیت امكانات ارزان قیمت یا حتی مجانی برای بچه ها در مناطق حاشیه ای و شهرهای دورافتاده، بیشتر از جاهایی است كه امكانات در آنها در دسترس و فراوان است. با این وجود، كانون پرورش فكری، همچنان یك خانه امید برای داشتن جامعه ای با پذیرش بیشتر تفاوت هاست.
برای آشنایی بیشتر با فعالیت های كانون پرورش فكری و پیدا كردن مراكز فراگیر شهر خودتان به آدرس www.kanoonnews.ir رجوع كنید.
ایسنا - فاطمه كریمخان
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب