نقش تعیین کننده واتساپ برای طالبان
به گزارش جوان بین، یورونیوز نوشت: مانند میلیونها نفر در سراسر دنیا، افغان ها برای برقراری ارتباط با یکدیگر و دنیای خارج به سرعت بالا و انعطاف واتس اپ وابسته هستند؛ اما دولت طالبان در یک موش و گربه بازی با واتس اپ گیر افتاده است.
حدود دو ماه پیش، گروهی از افسران امنیتی طالبان یک شب در حومه پایتخت افغانستان گرد هم می آیند تا برای حمله به مخفیگاه داعش آماده شوند. با نزدیک شدن به لحظه انجام عملیات، مردان اسلحه به دست سرگردان بودند تا حبیب رحمان انقیاد، فرمانده آنها محل دقیق هدف را مشخص نماید.
این فرمانده با گوشیهای بقیه افراد با مافوق خودش تماس می گرفت تا از محل حمله آگاه شود اما مافوقش اصرار داشت که مکان دقیق هدف را در واتس اپ برایش فرستاده است.
ولی یک مشکل وجود داشت؛ این که واتس اپ حساب کاربری او را در تبعیت از تحریم های آمریکا مسدود کرده بود.
انقیاد که فقط ۲۵ سال سن دارد می گوید: «تنها راه ارتباط ما واتس اپ است و من به آن دسترسی نداشتم». البته او تنها نفری نبود که این اتفاق برای او روی داده است.
واتس اپ؛ ستون فقرات دولت نوپای طالبان در ماه های اخیر، مقام های طالبان، پلیس و سربازانشان بارها بابت مسدود شدن یا غیرفعال شدن موقت اکانت های واتس اپ آنها شکایت داشتند. اختلالاتی که نشان میدهد این پلتفرم پیامرسان به ستون فقرات دولت نوپای طالبان تبدیل گشته است.
علاوه بر این، این وقفه ها بر نتایج گسترده تحریم های بین المللی بر یکی از منزوی ترین دولت های جهان، صحه می گذارد.
ایالات متحده مدتهاست که هرگونه پشتیبانی از طالبان را جرم انگاری کرده است. واتس اپ بعنوان زیرمجموعه فیسبوک هم نام گروه ها، توضیحات پروفایل ها و تصاویر پروفایل گروههای واتس اپی را در این اپلیکیشن پیام رسانی زیرنظر می گیرد تا کاربران طالبانی خویش را شناسایی کرده و حساب های آنها را مسدود کند.
این سیاست از زمان تحریم های ایالات متحده در بیشتر از دو دهه پیش، برقرار بوده است. حتی قبل از به قدرت رسیدن طالبان، این تحریم ها بعضی از آنها را از دسترسی به این اپلیکیشن بی بهره کرده بود.
این برنامه کاربردی برای افرادی که سواد خواندن و نوشتن ندارند و از مهارت های فنی سر در نمی آوردند بسیار مناسب می باشد. با بهره گیری از قابلیت پیام صوتی واتس اپ، این افراد می توانند پیام ارسال نمایند و با فشار دادن یک دکمه به دستورات صوتی فرماندهان خود گوش دهند.
اتکای طالبان به واتس اپ طی دو سال گذشته، اتکای طالبان به واتس اپ بسیار بیشتر شده است و با تثبیت کنترل طالبان و استقرار در حکومت، کارکردهای بوروکراتیک درونی دولت هم به مدد واتس اپ بعنوان کانال ارتباطات رسمی سازماندهی شده است.
ادارات دولتی از گروههای واتس اپ برای انتشار اطلاعات بین کارمندان استفاده می نمایند. مقامات طالبان برای توزیع بیانیه های خود به خبرنگاران و انتقال بیانیه های رسمی بین وزارتخانه ها به گروههای واتس اپی تکیه هستند. نیروهای امنیتی حملات خود ضد داعش، شبکه های جنایتکار و نیروهای مقاومت از راه تلفن های خود برنامه ریزی و هماهنگ می کنند.
شیر احمد برهانی، سخنگوی پلیس در ولایت بغلان در شمال افغانستان اظهار داشت: «واتس اپ برای ما بسیار اهمیت دارد - همه کار من به آن بستگی دارد. اگر واتس اپ نبود، تمام کارهای اداری و غیر اداری ما فلج می شد.»
همزمان با افزایش مجبوبیت جهانی واتس اپ، استفاده از این اپلیکیشن هم در بین صفوف مختلف طالبان در طول جنگ بیشتر شد و دکل های تلفن همراه در سرتاسر افغانستان افزوده شد.
امروزه کارشناسان تخمین می زنند که حدود ۷۰ درصد جمعیت افغانستان به تلفن همراه دسترسی دارند.
قندوزی، یکی از فرماندهان هنگ دوم ارتش طالبان که ترجیح می داد تنها با نام خانوادگی خود مصاحبه کند و نه جایگاه رسمی اش، به نیویورک تایمز اظهار داشت که در طول جنگ، جنگجویان طالبان هنگام حمله به پاسگاه های دولتی عکس می گرفتند و آنه ا را در واتس اپ با مافوق های خود و شاخه رسانه ای شورش به اشتراک می گذاشتند. وی ادامه داد: «واتس اپ ابزار ساده ای بود و ارسال فیلم و عکس از راه ایمیل کار و زمان زیادی را می گرفت.»
از زمانی که طالبان قدرت در افغانستان را به دست گرفتند، محبوبیت و دسترسی به واتس اپ در بین صفوف این گروه به سرعت بالا رفته است. به قول آنها، جنگجویان سابق طالبان به صورت شبانه روزی از تلفن های هوشمند استفاده می کردند و دیگر نمی ترسیدند که نیروهای غربی بتوانند از این سیگنال برای ردیابی یا هدف قرار دادن آنها در حملات پهپادی بهره گیرند.
حالا که هزاران جنگجوی سابق در سمت های جدید بعنوان پلیس و سرباز در شهر های بزرگی تحت کنترل طالبان مشغول شده اند، خیلی آسان تر به فروشگاه های تلفن همراه مناسب دسترسی پیدا کردند.
همین چند وقت پیش در پس از ظهر یک روز در جلوی یک مغازه موبایل فروشی در مرکز کابل، ده ها عضو طالبان روی نیمکت های چوبی صف بسته بودند و منتظر بودند تا نوبت آنها برسد. از زمانی که دولت جدید پرداخت حقوق به جنگجویانی که اکنون به کارمندان دولت تبدیل شدند را آغاز نموده است، عرضه دهندگان تلفن همراه با مشتریان جدید مواجه گشتند.
بطوریکه خیلی از فروشندگان دیگر نمی توانند تقاضای مشتریان را پاسخگو باشند. در سرتاسر افغانستان، فروشگاه ها کمبود سیمکارت را گزارش کرده اند و دیگر جوابگوی حجم مشتریان نیستند.
محمد عارف امید ۲۱ساله که در اتاق انتظار نشسته بود، با در دست داشتن برگه کاغذی نوبت خود در یک دست و گوشی هوشمند سامسونگ در دست دیگر منتظر بود. امید که اصالتا اهل ولایت هلمند در جنوب است، نخستین تلفن همراه و سیمکارت خویش را حدود چهار سال پیش خرید – در آن زمان خرید این چیزها بین یک روز تا چند هفته به طول می انجامید.
او اظهار داشت: «ما در کوهستان زندگی می کردیم و نمی توانستیم برای تهیه تلفن یا سیمکارت به مغازه های داخل شهر برویم.» در عوض، جنگجویان طالب مجبور بودند فروشندگان اجناس دست دوم را در روستای تحت کنترلشان پیدا کنند یا به یکی از بستگانشان پول دهند تا برای آنها گوشی بخرد. وی در مورد تغییر این وضعیت گفت، امروزه خرید گوشیهای هوشمند آسان تر از همیشه است اما این موش و گربه بازی در مورد بستن حساب ها برای مقامات دولت طالبان به درد سر تبدیل گشته است و حدودا هر روز به آنها یادآوری می کند که حکومتی که آنها رهبری آنرا بر عهده دارند از صحنه جهانی کاملا جدا افتاده است.
تابحال هیچ دولت خارجی به صورت رسمی حکومت طالبان در افغانستان را به رسمیت نشناخته است. مسدود کردن میلیاردها دلار دارایی بانک مرکزی افغانستان توسط دولت ایالات متحده، اقتصاد افغانستان را با مشکل مواجه کرده است. ممنوعیت سفر، رهبران طالبان را از دیدار با بعضی از مقامات در خارج از کشور باز داشته است. بعضی از پلت فرم های رسانه های اجتماعی مانند توییتر و یوتیوب بنظر می رسد که تحریم ها را ضعیف تر تفسیر کرده اند و به اعضای طالبان اجازه داده اند از پلت فرم هایشان استفاده کنند، اما استفاده از واتس اپ بعنوان محبوب ترین برنامه پیام رسانی کشور همچنان دشوار است.
مهارتهای طالبان برای دور زدن این مشکل عبدالمبین صافی، سخنگوی پلیس ولایت تخار در شمال افغانستان با اشاره به دولت طالبان اظهار داشت: «ما یک گروه پنجاه نفره متعلق به امارت اسلامی داریم که ۴۰ تا ۴۵ شماره واتس اپ در آن مسدود شده است.» آقای صافی خودش یکی از همین افرادی است که حساب کاربریش مسدود شده بود و سبب شد دسترسی به حدود ۱۰ گیگابایت از داده هایش همچون عکس ها و فیلمهای قدیمی از جنگ و تعداد خیلی از هم صنفانش را از دست بدهد.
او اظهار داشت: «انگار نیمی از حافظه ام را از دست داده ام. من با مشکلات زیادی روبرو شدم – شماره همه خبرنگاران و سایرین را از دست دادم.»
با این وجود، خیلی از کسانی که حساب هایشان بسته شده است، چاره هایی برای خودشان دارند و با خرید سیمکارت های جدید برای خودشان حساب های جدید باز می کنند.
حدود یک ماه بعد از آن که آقای انقیاد، در شب عملیات نتوانست به فرماندهان خود دسترسی پیدا کند، با اکراه یک سیمکارت جدید خرید، یک حساب کاربری جدید واتس اپ باز کرد و روند بازیابی شماره تلفن های خود و پیوستن مجدد به گروههای واتس اپ را شروع کرد.
انقیاد که در سر پست پلیسی خود در یک کانتینر بازسازی شده با یک رادیو دستی نشسته بود، گوشی خویش را بیرون آورد و آغاز به جستجو در حساب جدید خود کرد. او به گروه هایی که اکنون عضو آن است اشاره کرد: یک گروه برای برای پلیس های ولسوالی متبوعش است، دیگری برای جنگجویان سابق وفادار به یک فرمانده واحد، و یک گروه هم برای ارتباط با مافوق خود در مقر فرماندهی است. او می گوید که در مجموع، وی در هشتاد گروه واتس اپ که بیشتر از ده ها مورد از آنها برای اهداف رسمی دولتی استفاده می شوند عضو است.
او به تازگی یک بسته اینترنتی نامحدود جدید خریداری نموده که ماهیانه ۷۰۰ افغانی – معادل حدود ۷ و نیم یورو - بابت آن پرداخته است. او می گوید که نسبت به درآمدش گران است، اما جهت استفاده از این برنامه ارزشش را دارد.
او اظهار داشت: «تمام زندگی من در واتس اپ من است.»
5858
منبع: جوان بین
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب