اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، یکی از مهم ترین و پرکاربردترین انواع اسکلت های فولادی است که در ساخت و سازهای امروزی، به ویژه در پروژه های بزرگ و صنعتی، مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع اسکلت به دلیل ویژگی های خاص خود، نظیر سرعت نصب بالا، هزینه های اجرایی بهینه و کیفیت ساخت مطلوب، محبوبیت زیادی در میان مهندسان و معماران دارد. در این مقاله، به بررسی ویژگی ها، مزایا، معایب و قیمت اسکلت فلزی پیچ و مهره ای خواهیم پرداخت.
اسکلت فلزی پیچ و مهره ای چیست؟
در دنیای ساخت و ساز، دو نوع اصلی اسکلت برای ساخت ساختمان ها و سوله ها مورد استفاده قرار می گیرد: اسکلت های بتنی و اسکلت های فلزی؛ که تفاوت هزینه اسکلت فلزی و بتنی، به عوامل متعددی بستگی دارد و این روزها اغلب از اسکلت فلزی استفاده می شود؛ اما با این حال، اسکلت های بتنی، به دلیل ویژگی هایی مانند مقاومت بالا در برابر آتش و هزینه پایین تر در مقایسه با اسکلت های فلزی، هنوز در بسیاری از پروژه ها به کار می روند. اما اسکلت های فلزی به ویژه از نوع پیچ و مهره ای، به دلیل ویژگی های بارز خود از جمله استحکام بالا، سرعت نصب بیشتر و امکان انجام پروژه های بزرگ تر با فضایی محدود، توجه بیشتری را جلب کرده اند.
ویژگی های اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، یکی از روش های متداول برای اتصال اعضای سازه های فلزی به یکدیگر است. در این روش، اعضای فلزی به وسیله پیچ و مهره به یکدیگر متصل می شوند و این اتصالات معمولاً در محل اجرای پروژه به صورت خشک (بدون نیاز به جوشکاری) انجام می شوند. این ویژگی ها باعث می شود تا این نوع اسکلت در مقایسه با اسکلت های جوشی و بتنی مزایای قابل توجهی داشته باشد. یکی از سوالاتی که اکثر سازندگان به دنبال پاسخ آن هستند، قیمت هر متر مربع اسکلت پیچ مهره است است که در ادامه، به بررسی این بخش نیز خواهیم پرداخت.
-
سرعت نصب و اجرای بالا
یکی از مهم ترین ویژگی های اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، سرعت بالای نصب آن است. در این روش، قطعات به صورت پیش ساخته در کارخانه تولید شده و سپس به محل پروژه منتقل می شوند. این کار باعث کاهش زمان نصب در محل پروژه شده و به‌خصوص در پروژه هایی که زمان اجرای آن ها محدود است، یک مزیت بزرگ محسوب می شود.
-
عدم نیاز به جوشکاری
در اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، برخلاف اسکلت های جوشی که نیاز به جوشکاری در محل دارند، تمامی اتصالات به وسیله پیچ و مهره انجام می شوند. این امر باعث می شود که در نصب اسکلت، نیازی به تخصص ویژه جوشکار نباشد و فرآیند نصب ساده تر و سریع تر انجام شود.
-
قابلیت جابه جایی و استفاده مجدد
از دیگر مزایای این نوع اسکلت، قابلیت جابه جایی و استفاده مجدد از قطعات آن است. در صورتی که نیاز به تغییرات در طرح یا موقعیت ساختمان وجود داشته باشد، می توان به راحتی قطعات اسکلت را باز کرده و دوباره مورد استفاده قرار داد.
-
استحکام و دوام بالا
اتصالات پیچ و مهره ای در اسکلت های فلزی، به ویژه زمانی که به درستی انجام شوند، دارای استحکام و دوام بالایی هستند. این اتصالات می توانند بارهای سنگین را تحمل کرده و در برابر تغییرات محیطی و شرایط جوی مقاوم باشند؛ به همین دلیل، در ساخت سازه های بزرگ و مستحکم مانند ساخت سوله صنعتی نیز به وفور مورداستفاده قرار می گیرند.
-
کاهش هزینه های اجرایی
به دلیل سرعت بالا در نصب و کاهش نیاز به نیروی متخصص، هزینه های اجرایی اسکلت فلزی پیچ و مهره ای معمولاً پایین تر از سایر انواع اسکلت های فلزی، مانند اسکلت های جوشی است. همچنین، چون ساخت قطعات پیش ساخته در کارخانه انجام می شود، میزان خطا و هزینه های اضافی نیز کاهش می یابد.
انواع اتصالات پیچ و مهره ای در اسکلت فلزی
اتصالات پیچ و مهره ای به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: اتصالات اتکایی و اتصالات اصطکاکی. هر یک از این اتصالات ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند.
-
اتصالات اتکایی
در اتصالات اتکایی، پیچ ها درون سوراخ های صفحات اتصال قرار می گیرند و مهره ها به طور محکم بسته می شوند. زمانی که بار خارجی به این اتصالات وارد می شود، قطعات ممکن است لغزش کرده و نیروی حاصل به لبه های اتصال وارد شود که در نهایت به نیروی برشی در پیچ ها تبدیل می شود.
-
اتصالات اصطکاکی
در این نوع اتصالات، پیچ ها پس از نصب، بیشتر پیچیده می شوند تا نیروی پیش تنیدگی از سوی پیچ ها بر روی صفحات اتصال وارد آید. این نیرو باعث ایجاد اصطکاک میان صفحات اتصال شده و موجب می شود اتصال محکم تری به وجود آید.
مزایای اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، به عنوان یکی از محبوب ترین روش ها در صنعت ساخت و ساز، دارای مزایای متعددی است که در ادامه به برخی از مهم ترین آن ها اشاره خواهیم کرد:
-
سرعت بالای نصب و مونتاژ
یکی از اصلی ترین مزایای این نوع اسکلت، سرعت بالای نصب آن است. از آنجا که اتصالات به صورت پیش ساخته در کارخانه تولید می شوند، زمان نصب در محل پروژه به حداقل می رسد و پروژه های ساختمانی با سرعت بیشتری به نتیجه می رسند.
-
قابلیت باز و بسته کردن قطعات
اسکلت فلزی پیچ و مهره ای این امکان را فراهم می کند که قطعات سازه در صورت نیاز، به راحتی باز شده و دوباره به کار گرفته شوند. این ویژگی برای پروژه های موقت یا در مواقعی که نیاز به تغییرات ساختاری باشد، بسیار مفید است.
-
کاهش هزینه ها
با توجه به کاهش هزینه های نصب و عدم نیاز به جوشکاری، هزینه های کلی پروژه کاهش می یابد. همچنین، با استفاده از اتصالات پیچ و مهره ای، امکان استفاده مجدد از قطعات در پروژه های دیگر وجود دارد که این امر موجب صرفه جویی بیشتر در هزینه ها و درکل، کاهش هزینه ساخت سوله می شود.
-
افزایش ایمنی
این نوع اسکلت، با توجه به استحکام بالای اتصالات و سرعت نصب، می تواند ایمنی پروژه را افزایش دهد. به ویژه در پروژه هایی که شرایط محیطی نامساعد است، این اسکلت ها به دلیل نصب سریع تر و ایمن تر، مزیت های قابل توجهی دارند.
معایب اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
اگرچه اسکلت فلزی پیچ و مهره ای مزایای زیادی دارد، اما معایبی نیز دارد که باید در نظر گرفته شود. برخی از این معایب عبارتند از:
-
نیاز به تجهیزات خاص
برای نصب اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، به تجهیزات خاصی نیاز است که ممکن است در برخی پروژه ها، هزینه های اضافی ایجاد کند. این تجهیزات شامل دریل ها و ابزارهای خاص برای نصب پیچ ها و مهره ها می شود.
-
مشکلات در شرایط محیطی خاص
در برخی شرایط محیطی خاص مانند مناطق با رطوبت بسیار بالا یا در معرض مواد شیمیایی، اتصالات پیچ و مهره ای ممکن است دچار مشکلاتی مانند زنگ زدگی شوند؛ که این امر نیازمند مراقبت و نگهداری ویژه است.
قیمت اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
قیمت اسکلت فلزی پیچ و مهره ای به چندین عامل وابسته است که مهم ترین آن ها عبارتند از:
-
حجم پروژه
هر چه حجم پروژه بزرگ تر باشد، قیمت ساخت اسکلت فلزی پیچ و مهره ای نیز بیشتر خواهد بود. به ویژه در پروژه های صنعتی و سوله های بزرگ، هزینه ها چندبرابر افزایش می یابد.
-
نوع و کیفیت فولاد
نوع فولادی که برای ساخت اسکلت فلزی استفاده می شود، تأثیر زیادی بر قیمت نهایی دارد. فولادهای با کیفیت بالاتر، هزینه بیشتری دارند اما در عوض، استحکام و دوام بیشتری را فراهم می کنند.
-
هزینه نصب و نیروی کار
هزینه نصب نیز به عوامل مختلفی مانند مهارت نیروی کار و تجهیزات مورد نیاز بستگی دارد. در پروژه های بزرگ، هزینه نصب معمولاً بالاتر از پروژه های کوچک است.
جمع بندی
اسکلت فلزی پیچ و مهره ای به‌دلیل ویژگی های فراوانی که دارد، به یکی از گزینه های محبوب در صنعت ساخت و ساز تبدیل شده است. این نوع اسکلت با مزایای قابل توجهی از جمله سرعت نصب بالا، کاهش هزینه های اجرایی و استحکام مناسب، به پروژه های ساختمانی سرعت و کیفیت می بخشد. از این رو، استفاده از این نوع اسکلت در پروژه های بزرگ، صنعتی و سوله ها بسیار متداول است.