نگاهی به شروط ضمن عقد ازدواج در آخرین روز از هفته ازدواج
شروط ضمن عقد ازدواج موثر بر بقای زندگی مشترك یا جدایی؟
جوان بین: درحالی که امروزه برخی جوانان درج «شروط ضمن عقد» در سند ازدواج را ضروری دانسته و هنگام عقد ازدواج به توافق بر سر این شروط با همسر آینده خود مصر هستند؛ همچنان برخی افراد و خانواده ها ازدواجی که با شروط گوناگون شروع شود را مقدمه ای برای طلاق و جدایی می دانند.
به گزارش جوان بین به نقل از ایسنا، با توجه به قوانین فعلی که حق طلاق، حق خروج از کشور، حق تحصیل و ده ها حق دیگر زنان را بعد از ازدواج منوط به کسب اجازه از شوهر می کند و سوءاستفاده هایی که برخی مردان از این قوانین برای محدود کردن زنان انجام می دهند؛ می توان گفت ضرورت تنظیم و درج این شروط در سند ازدواج برای زنان بیشتر احساس می شود. در عین حال اما همچنان تصوری در میان برخی مردم وجود دارد که ازدواج شروع شده با تعیین شرط و شروط بجای توجه به میزان عشق و علاقه ما بین زوجین را محکوم به شکست می داند که همین دیدگاه طرح این مساله و بیان آنرا برای دختران سخت کرده است.
اگر داشتن حق طلاق را یکی از مهم ترین شروط ضمن عقد زنان در نظر بگیریم؛ به تعبیر برخی خانواده ها صحبت درباره شروطی نظیر «وکالت در طلاق» در همان ابتدای ازدواج یمن خوشی ندارد و اگر دختر از همان ابتدای تشکیل زندگی مشترک به فکر فردا روزی است که طلاق گیرد، نمی توان به بقای آن زندگی امیدوار بود. این تصورات نسبت به باقی شروط نیز وجود دارد. با چنین تفکری زن انسانی است که مستحق نداشتن حقوق یاد شده است و در صورت پذیرفتن این شروط، ریسک جدایی آن زندگی بالا می رود.
اما آیا درج شروط ضمن عقد در سند ازدواج و دادن حقوقی طبیعی به زنان منجر به افزایش آرامش خاطر زنان و کاهش ترس آنها از ازدواج شده و یا برعکس ریسک طلاق و جدایی را افزایش خواهد داد؟.
چرا فرهنگ ما هنوز اصرار دارد که زنان نامرئی، خاموش و بی اراده بمانند؟
مرضیه محبی، فعال حقوق خانواده و زنان با اعلان اینکه دخترانی که امروزه در پی حقوق عادلانه، حضور در اجتماع و کنش ورزی فعالانه اجتماعی اند، بی شک توان آنرا دارند با بنیانهای فرهنگی مردسالار رسوب کرده در افراد خانواده را با استدلال و خردورزی مجاب کنند، در این زمینه به ایسنا اظهار داشت: گفتگوهای مقدماتی ازدواج برای تعیین نظم مالی حاکم بر ازدواج، حقوق زن، مراسم، هدایا و گاه چانه زنی های طولانی بر سر میزان مهریه و سایر حقوق را در بر می گیرد؛ از طرف دیگر همه این تفاهم ها در قالب نظم و مقررات حاکم بر خانواده انجام می شود که از ارکان آن حق مرد بر طلاق است. اساسا توافق برای ازدواج از طرف زن و مرد در همین ساختار حقوقی ممکن می شود، چگونه است که اگر هنگام انعقاد پیمان بر سر امور مالی چانه بزنند و بحث وگفتگو کنند، در حرمت این پیوند خللی وارد نمی گردد، اما اگر در مورد مقررات حاکم بر این رابطه که همچون وکالت زن در طلاق، سخنی به میان آید، اخلاقیات و اصول به خطر می افتد؟. چرا فرهنگ ما هنوز اصرار دارد که زنان نامرئی، خاموش و بی اراده بمانند؟.
این وکیل پایه یک دادگستری افزود: این شیوه تفکر ناشی از گفتمان مردسالاری و فرودست انگاری زنان است، که آنان را فاقد عقلانیت و تدبر می داند و سپردن عنان خانواده به آنها را سبب وارد آمدن خدشه به خانواده تلقی می کند، وگرنه چطور حق انحصاری و مطلق مردان بر طلاق، خانواده را تهدید نمی کند ولی اگر همان مرد به همسرش وکالت برای اعمال این حق بدهد، خانواده به خطر می افتد؟. این تفکریست که زن را ناقص عقل می داند و او را از تصمیم گیری و اعمال اراده محروم می کند.
شاید زنان با اطمینان خاطری که از شروط ضمن عقد بدست می آورند بتوانند به درمان خانواده کمک کنند
وی معتقد می باشد که امروز با آنکه طلاق حق انحصاری مردان است با امواج فراگیر طلاق مواجه ایم، شاید این که عنان خانواده را در مقاطعی خاص به زنان بسپاریم، به بقای آن کمک نماید. همین طور گفتمان مردسالار با تاکید بر ناتوانی زنان، تا به امروز نتوانسته خانواده را از فروپاشی نجات دهد، شاید زنان با اطمینان خاطری که از شروط ضمن عقد بدست می آورند بتوانند به درمان خانواده کمک کنند.
محبی «تنش مداوم» بین «نظم مبتنی بر سنت» و شیوه های سنتی زندگی و تفکر و راه و رسم مدرن زندگی را عامل امروزی تهدید کننده خانواده دانست و اشاره کرد: بسیاری از زنان به حقوق انسانی خود آگاه شده اند، مدعی عدالت جنسیتی و دسترسی به منابع و امکانات و مشارکت اقتصادی اند، اما تعدادی از آنان بر سر حق بر مهریه بالا و نفقه هم ایستاده اند، ازسوی دیگر مردان بدهکار مهریه از بیم مطالبه آن در مراجع قضایی، اموال خودرا پنهان می کنند و اینطور به اهتمام هر دو طرف، اعتماد در خانواده از بین می رود و این شروع ترک خوردن این نهاد با همه عوارض جبران نا پذیر آنست. بنابرین باید امروز بپذیریم که مهریه زیاد یا تحمیل تعهدات اضافی بر گردن مرد، یا محروم کردن زن ازحقوق انسانی اش جز سست کردن بنیان خانواده و تبدیل آن به میدان نبردی جان فرسا و سخت که همه توان طرفین را به تحلیل می برد، اثری ندارد.
این فعال حقوق خانواده و زنان این را هم اظهار داشت که زن و مرد در همان شروع ازدواج بجای ساختن سنگر های مقاوم برای دفاع از خود در اختلافات خانوادگی، بهتر است تلاش کنند «ماده نزاع» یعنی هرگونه تبعیض نسبت به دیگری را از میان بردارند و پیشبرد این رویکرد در خانواده با نهاد قانونی شروط ضمن عقد ممکن می شود.
هر یک از زن و مرد می توانند به نفع خود شرطی را در عقد ازدواج مقرر کنند
محبی درباره چیستی شروط ضمن توضیح داد: شرط ضمن عقد توافقی است که به تبع عقد دیگری انجام می شود و یا خواسته ای فرعی است که ضمن خواسته اصلی یک قرارداد بر سر آن توافق می شود. شروط ضمن عقد ازدواج نیز یک سلسله توافق های تبعی هستند که لزوم خودرا از عقد ازدواج به دست می آورند و به منزله اعلام اراده زن و شوهر برای افزودن حقوق و یا تعهداتی به عقد اصلی ست. این توافق به اراده و خواست طرفین بستگی دارد و هریک از زوجین می تواند انجام امری یا تحقق یک عمل حقوقی را در وضعیت معین شرط کند و هر یک از زن و مرد می توانند به نفع خود شرطی را مقرر کنند.
به گفته وی، شرط ضمن عقد محصور و معین نیست و می توان برای هر شرطی که خلاف شرع و قانون، خلاف مقتضای عقد ازدواج و غیر عقلایی و نامقدور نباشد، ضمن هر عقد لازمی، توافق کرد و این شروط ضمن عقد الزام آور و هریک از طرفین متعهد و ملتزم به آن هستند.
خانواده ای مبتنی بر مشارکت فعال، مسئولانه و عادلانه با به کار گیری شروط ضمن عقد
این وکیل دادگستری معتقد می باشد که امروز خیلی از خانواده ها متاثر از شرایط اجتماعی و اقتصادی حاکم، کرونا، گرانی افسارگسیخته، بیکاری و فقر و یا بحرانهای اخلاقی به میدانهای جنگی فرساینده بدل شده اند. دادگاه های خانواده و دادسراها و پلیس و شوراهای حل اختلاف با همه توان و امکانات مشغول اند اما اختلافات خانوادگی با سرعت بیشتری تکثیر می شوند و جامعه را بطور جدی تهدید می کنند. بررسی ساختارهایی که «آنومی» (فقدان هنجار یا بی هنجاری) را در خانواده ایرانی بازتولید می کنند جای خود دارد اما بنظر می رسد عزم زنان و مردان جوان برای ساختن خانواده ای که با مراعات قوانین، پاسخگوی زمان و نیازهایش باشد نیز ثمر خواهد داد و شکل گیری خانواده ای مبتنی بر مشارکت فعال، همدلانه، مسئولانه و عادلانه در وضعیت فعلی، تنها در پرتو به کارگیری شروط ضمن عقد ممکن می شود.
محبی اظهار داشت: زنان و مردان جوان، امروزه می توانند با انتخاب نظام فکری حاکم بر ازدواج خود در قالب قوانین موجود، تبعیض جنسیتی را از میان بردارند و اساس خانواده را بر مشارکتی فعال و عادلانه استوار کنند و بدین سان آنرا از گزند بی اعتمادی و حفره های پرناشدنی که اقتصاد نابسامان، مهریه و نفقه در وضعیت فرهنگی فعلی ایجاد می کند، برهانند.
شروط ضمن عقد همراه با تعیین مهریه سنگین توازن زندگی مشترک را برهم می زند و کمکی به حل مسائل خانواده نمی کند
این فعال حقوق خانواده و زنان در انتهای سخنان خود به چند نکته مهم در به کار گیر شروط ضمن اشاره و سفارش کرد: امضای شروط ضمن عقد همچون «وکالت در طلاق» یا خروج از کشور یا تحصیل و اشتغال، همراه با تعیین مهریه سنگین، توازن زندگی مشترک را برهم می زند و کمکی به حل مسائل خانواده نمی نماید. اگر زنان از مهریه به طور کلی می گذرند و شروط ضمن عقد را جایگزین آن می کنند بهتر است شروطی تحت این عناوین هم بگذارند که حق مرد بر طلاق، اختلافات را تشدید نکند؛ بطورمثال این که اگر مرد بدون توجیه قانونی همسر خودرا طلاق دهد یا ازدواج مجدد کند، مبالغی بابت خسارات وارده به زن بپردازد. همین طور زن و مرد می توانند شرط کنند که چنانچه بین آنها طلاق اتفاق افتاد، اموال طرفین که در طول زندگی مشترک تحصیل شده «بالمناصفه» (نصف و دو نیم کردن) تقسیم شود و در صورت مرگ هریک، دیگری مالک نیمی از مجموعه اموالی شود که طرفین در زندگی مشترک بدست آورده اند.
منبع: javanbin.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب