افزایش قاچاق آثار باستانی بعد از اسد
جوان بین: بعد از برکنار شدن «بشار اسد» و فروپاشی ساختارهای امنیتی سوریه، قاچاق و غارت آثار باستانی در این کشور به شدت بالا رفته است. فقر گسترده و نبود نظارت کافی، مردم عادی و شبکه های سازمان یافته جنایتکار را به استخراج غیرقانونی اشیای تاریخی از محوطه های باستانی چون «پالمیرا» کشانده است.
به گزارش جوان بین به نقل از ایسنا، آنها شب هنگام می آیند. غارتگران با کلنگ، بیل و چکش های بادی، آرامش مردگان را برهم می زنند. این مردان در تاریکی شب، قبرهایی را که بالاتر از ۲۰۰۰ سال پیش در شهر باستانی پالمیرا در سوریه دفن شده اند، نبش می کنند و بدنبال گنج می گردند.
در طول روز، ویرانی که به دست غارتگران قبر ایجاد شده، آشکار می شود. حفره هایی به عمق سه متر، چشم انداز پالمیرا را مخدوش کرده است، جایی که دخمه های باستانی، مردم را با وعدهی طلای تدفینی و آثار باستانی که هزاران دلار می ارزند، وسوسه می کند.
«محمد الفارس»، ساکن پالمیرا و فعال سازمان غیردولتی «میراث برای صلح»، در صورتیکه در بقایای یک دخمه باستانی که غارتگران نبش کرده بودند، ایستاده بود، اظهار داشت: «این لایه های مختلف اهمیت دارند، وقتی مردم آنها را با هم مخلوط می کنند، دیگر برای باستان شناسان ممکن نخواهد بود که بفهمند به چه چیزی نگاه می کنند.»
او تکه ای شکسته از سفالینه ای را که دزدان قبر جا گذاشته بودند، برداشت و آنرا در کنار پره زنگ زده یک خمپاره منفجرنشده قرار داد. پالمیرا، که قدمتش به قرن سوم قبل از میلاد بازمی گردد، در دوران سلطه داعش، زمانی که افراط گرایان در سال ۲۰۱۵ بخشهایی از محوطه باستانی را منفجر کردند، به شدت لطمه دید؛ چونکه آنها ویرانه های آنرا «بت های کافر» می دانستند.
«پالمیرا» تنها محوطه باستانی نیست که در معرض تهدید قرار دارد. کارشناسان و مقامات سوریه می گویند که غارت و قاچاق آثار باستانی سوریه از زمان برکنار شدن «بشار اسد»، رییس جمهور پیشین سوریه، در ماه دسامبر گذشته، به سطحی بی سابقه رسیده است و میراث این کشور را بالاتر از پیش در معرض خطر قرار داده است.
بنابر گزارش های انتشار یافته از پروژه «تحقیقات قاچاق آثار باستانی و مردم نگاری میراث» که بازارهای سیاه آثار باستانی در فضای آنلاین مربوط به خاورمیانه را بررسی می کند، حدودا یک سوم از ۱۵۰۰ مورد ثبت شده مربوط به سوریه از سال ۲۰۱۲ تاکنون، فقط از دسامبر به بعد رخ داده اند.
«عمر العظم» (Amr al-Azm)، استاد تاریخ خاورمیانه و مردم نگاری در دانشگاه ایالتی «شانی» در اوهایو و یکی از مدیران پروژه ATHAR اظهار داشت: «وقتی رژیم (اسد) سقوط کرد، ما شاهد تحولات عظیمی بودیم. این یک فروپاشی کامل در هر نوع تمهیداتی بود که ممکن بود در دوران رژیم برای کنترل غارت وجود داشته باشد.»
فروپاشی دستگاه امنیتی سوریه که زمانی ترس برانگیز بود، همراه با فقر گسترده موجب «تب طلا» شده است. سوریه، که در قلب منطقه هلال خصیب، جایی که اولین تمدن های یکجانشینی شکل گرفتند، واقع شده است، سرشار از موزاییک ها، مجسمه ها و آثار باستانی است که در بازارهای غربی خریداران ثروتمندی دارد.
کاربری در یکی از پست های فیسبوک در ماه دسامبر، انبوهی از سکه های باستانی را برای فروش گذاشته بود. او نوشته بود: «۱۵ ساله که نگهشون داشتم، سوریه را آزاد کنید.»
«کتی پاول»، یکی دیگر از مدیران پروژه «تحقیقات قاچاق آثار باستانی و مردم نگاری میراث» و مدیر پروژه (Tech Transparency Project)، اظهار داشت: «سه تا چهار ماه اخیر، بزرگ ترین موج قاچاق آثار باستانی که تا حالا در هر کشوری دیده ام، را شاهد بودم.»
«پاول»، همراه با «العظم»، مسیر آثار قاچاق شده خاورمیانه ای را بصورت آنلاین دنبال می کنند و پایگاه داده ای از بالاتر از ۲۶۰۰۰ اسکرین شات، ویدیو و عکس مربوط به آثار قاچاق شده از سال ۲۰۱۲ را تهیه کرده اند.
او اظهار داشت: «این سریع ترین روند فروش آثار باستانی است که تا حالا دیده ایم. قبلاً، بطورمثال فروش یک موزاییک از رقه یک سال زمان می برد. حالا، موزاییک ها در دو هفته فروخته می شوند.»
دولت جدید سوریه از غارتگران خواسته است که دست بردارند و به آنهایی که آثار باستانی را بجای فروختن آنها تحویل می دهند وعده پاداش داده است و همین طور متخلفان را به حبس تا ۱۵ سال تهدید کرده است. اما دمشق که درگیر بازسازی کشوری ویران شده است و برای اعمال کنترل در تلاش است، منابع کمی برای صیانت از میراث دیرینه شناسی در اختیار دارد.
بخش زیادی از غارت ها توسط افرادی صورت می گیرد که به شدت نیازمند پول هستند و امیدوارند سکه های باستانی یا آثاری پیدا کنند که بتوانند به سرعت بفروشند. در دمشق، مغازه های فروش فلزیاب به سرعت زیاد شده اند و تبلیغات در رسانه های اجتماعی نشان میدهد که کاربران درحال کشف گنج های پنهان با دستگاه هستند.
فروش آثار باستانی غارت شده بصورت آنلاین
برخی دیگر به عنوان قسمتی از شبکه های جنایتکارانه پیچیده فعالیت می نمایند. یک نهاد ناظر دیرینه شناسی محلی در شهر «سلمیه»، در مرکز سوریه، در صورتیکه در بین سکونت گاه عصر برنز «تل شیخ علی» (Tall Shaykh Ali) قدم می زند ـ جایی که حفره هایی یکنواخت به عمق پنج متر که با ماشین آلات سنگین کنده شده اند و هر چند قدم یک دفعه زمین را خراشیده اند ـ ویدئویی ضبط کرده است.
یکی از محققان این نهاد ناظر در «سلمیه»، که برای ممانعت از انتقام جویی شبکه های جنایتکار غارتگر، خواست نامش فاش نشود، اظهار داشت: «آنها شبانه روز این کار را انجام می دهند. من از بابت امنیت خودم می ترسم، بدین سبب به آنها نزدیک نمی شوم.»
در موارد دیگر، دیده شده است موزاییک هایی کامل بصورت دست نخورده از محل ها جدا شده اند، کاری که فقط از عهده حرفه ای های باتجربه برمی آید.
یک تکه موزائیک سالم که در یک گروه فیسبوکی برای فروش معرفی شده است.
منبع: javanbin.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب